Abstract:

Kişiler arası yakın ilişkilerde bireyin üstbiliş işlevleri ve kişilik yapısı arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılan bu çalışmanın örneklemi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde değişik bölümler ve sınıflarda öğrenim görmekte olan 199 kız ve 201 erkek olmak üzere toplam 400 üniversite öğrencisinden toplanmıştır. Araştırma verileri “Uluslararası Kişilik Envanteri Kısa Formu” ile “Yakın İlişkiler Yaşantılar Envanteri ” ve “Üst Biliş Ölçeği” kullanılarak toplanmış ve veriler SPSS 23.0 paket programı ile Tanımlayıcı İstatistiksel Metotlar (Frekans, Yüzde, Ortalama, Standart sapma) ve Lineer Regresyon analizi ile çözümlenmiş, sonuçlar % 95 güven aralığında, p<0.05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda; “kaygılı yakın ilişki” ile üst biliş işlevleri alt boyutlarından  “olumlu inançlar” ile “kontrol edilemezlik ve tehlike”, kişilik yapısı olarak “duygusal dengesizlik”, “dışadönüklük” ve  “içedönüklük” pozitif yönlü ve anlamlı, kişilik yapısı olarak “gelişime açıklık” ise negatif yönlü ve anlamlı olarak ilişkili tespit edilmiştir. “Kaçıngan yakın ilişki” ile üstbiliş işlevleri alt boyutlarından “kontrol edilemezlik ve tehlike”, kişilik yapısı olarak “içedönüklük” ve “duygusal dengesizlik” pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki sergilemiştir. “Güvenli yakın ilişki” ile üstbiliş işlevleri alt boyutlarından “kontrol edilemezlik ve tehlike” pozitif, “bilişsel farkındanlık” negatif; kişilik yapısı olarak “yumuşakbaşlılık” ve “dışadönüklük” negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır. 

Keywords: