Abstract:

Kuzey Levant' ın başlangıcında yer alan Hatay' ın topografik yapısını, güneyden kuzeye doğru uzanan el-Ansariye Dağları, Kel Dağı ve Amanos Dağları ile Asi Nehri Vadisi ve Amik Ovası belirler. Erken Tunç Çağı' nın sonlarında ortaya çıkan kent ve kentleşme sürecinin yaşandığı Amik Ovası' nda, kronolojik sıra ile Alalakh (Açana Höyüğü), Kunulua (Tayinat Höyüğü), Antigoneia ve Antiokheia (Antakya) birbirinin ardından kurulmuş kentlerdir. Amik Ovası' nın denize bağlandığı Asi Nehri Deltası' nda yer alan Sabuniye, Al Mina ve Seleukeia Pieria ise coğrafi, kültürel ve ticari bakımdan Amik Ovası' nın etkileşim alanı içinde kaldığından; Amik Ovası' ndaki kentlerle yakın ilişkiler içinde olmuşlardır.  Ova' nın güneybatı köşesinde yer alan Antiokheia, kentleşme olgusununüst noktaya çıktığı Helenistik ve Roma döneminde, büyüklüğü ve kentsel özellikleri itibarıyla diğerlerinden ayrılmaktadır. Bu çalışma, Hatay da kent ve kentleşme olgusunu belirli bir tarihsel süreç içinde Amik Ovası merkezli olarak ele almayı amaçlamaktadır. Bu süreç orta tunç çağında ortaya çıkan  ilk kent olan Alalakh' dan başlayarak Helenistik dönemde kurulan Antiokheia ya kadar olan 1700 yıllık tarihsel dönemi kapsamaktadır. Anahtar Kelimeler: Kentleşme, Hatay, Antiokheia, Alalakh, Kunulua, Antigoneia,  Kıyı Yerleşimleri, İç Bölge Yerleşimleri Abstract Hatay province is located on the beginning of the Northern Levant. Its topographical appearance is defined mainly by el Ansariye mountain range and Mount Cassius on the South, Amanos mountain range on the North and Amuq Plain and Orontes River. Amuq plain was one of the place where the city states and urbanization period took place at the end of early Bronze Age. These founded chronologically Alalakh (Tell Atchana), Kunulua or Kullani (Tell Tayinat), Antigoneia and Antioch.  Sabuniye, Al Mina and Seleukeia Pieria were founded in relationship with these centers in the Orontes Delta in which Amuq Plain opened to Mediterranean world. Antioch, which locates on the southwest corner of the Amuq, is separating from the others by its dimension and urban features in Hellenistic and Roman periods when the urbanization phenomenon was on the uppermost level. This article aims to analyze the urban and urbanization process in specific time period based on the Amuq Plain in Hatay. The urbanization process covers 1700 years time period starting in middle Bronze Age by emerging of Alalakh until the foundation of Antiokheia. Key Words: Urbanization, Hatay, Antioch, Antigoneia, Alalakh, Kunulua, Inland sites, Coastal sites

Keywords: