Abstract:

Sanat insanlığın tarihiyle birlikte var olan bir olgudur. Dönemden döneme ve toplumdan topluma farklı görünümlerde ortaya çıkmıştır. Gittikçe de yüz değiştirmiş ve yeni yeni boyutlar kazanmıştır. Bu bağlamda sanatın modernleşmesine tarihsel süreç içerisinde  göz gezdirecek olursak 1920’lerden 1950-1960’lara kadar olan süreyi modern sanat etkinliklerinin özgürlesmesi diyebilecegimiz avangart  eğilimlerin  baş  gösterdiği  dönem olarak görmekteyiz. Birer sanatsal  hareket  olarak  nitelendirilen Dadacı etkinlikler ve Gerçeküstücülük ortaya çıkmış değişimler birbirini takip etmiştir. Modern Sanatın hayatımıza girmesiyle sanatta olduğu gibi beden olgusunda da değişimler yaşanmış,  beden aktif olarak sanat etkinliklerine dahil olmuştur. ilk çağlardan bu yana beden sanat için bilinçli ya da bilinçsiz vazgeçilmez bir malzeme olmuş iken çağdaş sanatta  beden, alışagelmiş ‘araç’ olma durumundan, ‘amaç’ olma durumuna geçiş yapmıştır. Son 50 yıldan beri, insan bedeni sanatta amaç olarak kullanılmaya başlamış, bedenin fiziki, duygusal, toplumsal tüm sınırları aşılarak, beden anlatımın nesnesi haline gelmiştir. Bu sınırsızlık duygusu insan bedeninin birebir sanat nesnesi olarak kullanılmasına sebep olmuştur. Bu da performans sanatının ana kaynaklarından birini oluşturmaktadır. Araştırmada dönemlere göre değişen sanat anlayışının geldiği noktada soyut dışavurumculukla beraber yön değiştiren beden imgesinin nasıl araç olma durumundan amaç olma durumuna geçişini ve performans sanat kavramının içerisinde nasıl ifade biçimi olarak benimsendiğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Yöntem olarak literatür taraması modeli kullanılmış, örnek eser incelemesinde ise bedenin aktif olarak yer aldığı sanatsal performans örneklerine yer verilmiştir. Araştırmadan ortaya çıkan bulgular ışığında, sanatın ifadesel biçiminin her dönem sanatında nasıl şekil değiştirdiği ve birbirinden etkilenerek evrimini nasıl tamamladığı ve tüm bu bilinmezlik içerisinde kendini başarı ile ifade edebilmiş olduğu ayrıca bunları da amacına uygun olarak eylemsel bir dil ile aktardıkları sonucuna varılmıştır. 

Keywords: