Abstract:

Tevfik Fikret büyük bir şair olmanın yanında çocukların ve gençlerin eğitimine de kafa yoran, şiirlerinde bu konulara geniş yer ayıran bir şairdir. Hatta dönemindeki pek çok şairin yapmadığını yaparak sırf çocuklar için şiir kitabı (Şermin) yayımlamıştır. Fikret, çocukları ve gençleri geleceğin en önemli unsuru olarak görür. Şiirlerinde çocuklara ve gençlere Batı kültür ve uygarlığını temel alan bir eğitim sistemi önerir. Fikret’in, şiirleriyle Cumhuriyet’i kuran kadroyu da derinden etkilemiş bir şair olduğu göz önüne alınırsa eğitim anlayışının günümüzde de etkili olduğu söylenebilir. Ziya Gökalp şiiri bir araç olarak kullanmasına rağmen şiirlerinde halk masallarından, destanlardan, halk kültüründen yaralanarak şiirimize yeni imkânlar kazandırır. Şiirini çocukların ve gençlerin eğitiminde bir araç olarak kullanarak milli bir kimlik inşasına çalışır. Ziya Gökalp, Fikret’in tersine çocukların ve gençlerin eğitiminde milli kültürün, milli tarihin, gelenek ve göreneklerin etkili olmasından yanadır. Ama Ziya Gökalp de Fikret gibi bilim ve uygarlıkta Batı’dan yararlanmakta sakınca görmez. Sosyal ve siyasi düşünceleriyle Cumhuriyet’i kuran kadro üzerinde onun etkisi de inkâr edilemez. Bu bildiride iki şairin şiirlerinde ele aldıkları eğitim anlayışı, çocuklara ve gençlere önerdikleri yöntemler, ilkeler ele alınacaktır. Bu ilke ve yöntemlerin benzerlikleri ve farklılıkları irdelenecektir.

Keywords: