Abstract:

ÖZET  Alp-Himalaya kuşağında yer alan (ilkemizde zaman z a m a n mal ve can kaybına- sebep plan şiddetli depremlerin vuku bulduğu bilinmektedir. İşte b u n l a r d a n b i r i s i d e 1 Ekim 1995'de D i n a r y ö r e s i n d e m e y d a n a gelmiştir.  Afyonkarahisar, D e n i z l i , İsparta, Burdur ve Uşak illerini de içine alan, n i s p e t e n geniş bir a l a n d a hissedilen d e p r e m , D i n a r ve yakın çevresinde önemli ölçüde t a h r i b a t a yol açmıştır. Bu sebeple, 1 Ekim 1995'deki yer sarsıntısına "Dinar Depremi" adı verilmiştir.  N i t e k i m , 6.1 magnitüdündeki bu d e p r e m d eçok sarsılan yer, D i n a r v e yakın çevresi olmuştur. Burada, 90 kişi hayatını kaylsetmiş; 243 kişi muhtelif d e r e c e d e y a r a l a n m ı ş v e a y n c a y a k l a ş ı k 40 000 konut da hasar g ö r m ü ş t ü r . D e p r e m d e , yerleşme ü n i t e l e r i , kara ve demiryolları gibi beşerî tesislerde m e y d a n a gelen h a s a r l a r ı n yânı sıra, tansiyon çatlak ve yarıkları, kaya p a t l a m a s ı , akarsu yataklarında göçmelerle, kaynak sularında renk ve debi değişiklikleri gibi doğal çevrede de önemli bazı olaylar gözlenmiştir. Dinar ve yakın çevresinde sarsıntının ana. sebebi arazinin tektonik b a k ı m d a n duyarlı bir z o n d a yer almaşıdır. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel M ü d ü r l ü ğ ü ' n c e h a z ı r l a n a n Türkiye D e p r e m Bölgeleri H a r i t a s ı ' n d a da sözü edilen yöre, 1, derecede d e p r em sahası i ç e r i s i n d e kalmaktadır. Arazide kuzeydoğu-güneybatı doğrultum faylar, ana orografik hatları belirlediği gibi tektonik çöküntü havzalarının sınırlarını da az çok tayin etmiştir. Arazi gözlemlerimize göre d e p r e m i nçok etkili olduğu kesimler de t e k t o n i k d e p r e s y o n u n faylı sınırına, rastlamaktadır. Burası, aynı z a m a n d a suya doygun alüvyal formasyonların ve b u n u n altında karstik formasyonların b u l u n d u ğ u kesimdir. Buna göre yöredejmku b u l a n d e p r e m i n , büyük ölçüde t e k t o n i k kökenli olmakla birlikte yeraltındaki karstik boşlukların varlığı da dikkate alındığında esasta, tektono-karstik kökenli olduğu söylenebilir. LE RESUME Dans nötre pays qui se trouve dans la zone des Alpes et de l ' H i m a l a y a , on sah que les violents söismes qui ont cause les degâts materiels et h u m a i n s , ont eu lieu de tempst e m p s . Voilâ l ' u n de ces seismes s'est p r o d u i t dans la region de D i n a r au le r o c t o b r e 1995. Le seisme qui s'est senti relativement dans un large t e r r a i n et qui c o n t i e n t les villes de Afyonkarahisar, D e n i z l i , İsparta, Burdur et Uşak, a cause une d e s t r u c t i o n dans u n e large mesure â D i n a r et aux environs de Dinar. C'est p o u r q u o i la secousse qui s'est p r o d u i t e au 1 er o c t o b r e 1995 s'appelle le Seisme de D i n a r . D ' a i l l e u r s , lors de ce seisme â l ' e c h e l l e de 6.1 magnitudes, la region qui s'est secouee le plus c'est D i n a r et ses environs. P e n d a n t ce seisme, 90 p e r s o n n e s se sont t u e e s ; 243 p a r t i e l l e m e n t blessees etmeme temps 40 000 h a b i t a t i o n s ont eu des degâts. D u r a n t le seisme, il y a eu des dommages materiels dans les unites d ' e m m e n a g e m e n t , dans les c h e m i n s de fer et dans les r o u t e s ,meme t e m p s on a observe dans 1 ' e n v i r o n n e m e n t ecologique c e r t a i n s fahs i m p o r t a n t s c o m m e les failles et les fissures de la t e n s i o n , l'explaosions des r o c h e s , 1 'effondrement dans les lits des rivieres et les c h a n g e m e n t s de couleur et de debit d a n s les eaux des sources. La cause p r i n c i p a l e du seisme de cette region est que le t e r r a i n se trouve une zone sensible du p o i n t de vue t e c t o n i q u e . , L a rdgion dont il s'agit dans la c a r t e des r6gions du seisme de la T ü r q u i e , preparee par la d i r e c t i o n generale des cataclysmes du ministere des travaux publics et des logements, se trouve â 1 ' i n t 6 r i e u r de la z ö n e du p r e m i e r degr6. p ; Cette carte d&ermine plus ou moins les failles du nord-est-sud-ouest, t les lignes principales d'orographie et les Iimites des bassins tectoniques | d'enfoncement. . Selon nos observations sur le t e r r a i n , meme temps les morcellements les plus t o u c h e s du s£isme r e n c o n t r e n t les Iimites des failles de la depressiort t e c t o n i a u e . Cette z o n e , estmenıe t e m p s le morcellemerit pû se troUvent les formations alluviales satisfaites d ' e a u e t au-dessoûs de celles-lâ les formatiöns karstiques. D'aprds cela, le seısme qui s'est p r o d u i t dans la region est dans une | l a r g e mesure, d'origine t e c t o n i q u e , p o u r t a n t eo t e n a n t c o m p t e de l'existence | d e s depressions karstiques, on peut dire q u ' e n p r i n c i p e il est d'origine t e c t o n o - karstique.

Keywords: