Abstract:

Kurulur kurulmaz veya kurulduktan kısa bir süre sonra yurtdışı pazarlarda faaliyette bulunmaya başlayan “Küresel Doğan İşletmeler”, geleneksel uluslararasılaşma modellerinin öngördüğü aşamalı uluslararasılaşmadan oldukça farklı, yeni bir işletme türü olarak ortaya çıkmaktadır. Araştırma kapsamında, sınırlı imkânlara sahip olmasına karşın hızlı bir şekilde yurtdışı pazarlarda yer alan küresel doğan işletmelerin bunu nasıl sağladığı ve geleneksel işletmelerden nasıl farklılaştığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda, geleneksel uluslararasılaşma teorilerinden yola çıkılarak küresel doğan işletmelerin özellikleri ortaya konulmuş ve yurtdışı pazarlara açılma sürecinde küresel doğan işletmeleri etkileyen düzeylerden biri olan kurucu/üst düzey yönetici özellikleri ele alınmıştır. Araştırmanın ana kütlesi, yurtdışı pazarlara iş yapan altı sektördeki (su ürünleri, kesme çiçek, organik gıda, yazılım, medikal optik alet ve cihazlar ile deri ve deri ürünleri) küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ’ler) olarak belirlenmiştir. Kurucu/üst düzey yöneticilerden toplanan 158 adet nihai geçerli anket ile çeşitli analizler yapılmış ve araştırmanın bulguları elde edilmiştir. Araştırma sonucunda, kurucu/üst düzey yönetici özelliklerine ilişkin faktörler ve bunların alt faktörleri açısından küresel doğan işletmelerin ve geleneksel işletmelerin farklılıkları ve benzerlikleri ortaya konulmuştur. Küresel doğan işletmelerin uluslararasılaşma süreçlerinin (yurtdışı pazarlara erken açılma kararlarının), geleneksel işletmelerinkinden kurucu/üst düzey yönetici düzeyindeki faktörlerin ve alt faktörlerinin bir kısmı açısından benzerlik, bir kısmı açısından da farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords: