Citation Number
1
Views
28
Downloands
26
Bir ilim dalında kısa ve öz bilgiler oluşturmanın yanında hacimli bir eseri kısaltarak özetleme işine ihtisar adı verilmektedir. Birçok ilim dalında muhtasar eserler kaleme alınmıştır. Muhtasar eserler, daha çok ilgili ilim dalındaki veya belli bir kitaptaki zorlukları gidermek, ezberlemeyi kolaylaştırmak, öz bilgiyi ortaya çıkarmak gibi amaçlarla telif edilmişlerdir. Pek çok ilim dalında olduğu gibi nahiv ilminde de ihtisarlar yapılmıştır. Nahiv ilminde ihtisar çalışması bulunan âlimlerden biri de Horasan bölgesinden Mes‘ud b. Ömer et-Teftâzânî (ö. 792/1390)’dir. Tefsir, kelâm, fıkıh, fıkıh usulü, mantık, Arap dili ve edebiyatı gibi ilim dallarında pek çok eser vermiş çok yönlü bir âlim olan Teftâzânî’nin nahiv ilmindeki eserleri yeterince tanınmamaktadır. Onun nahiv alanında dikkat çeken eserlerinden biri de el-İrşâd adlı çalışmasıdır. Teftâzânî’nin bu eserini oğlu Muhammed için 778’de (1376) kaleme aldığı bilinmektedir. Bu makalede Teftâzânî’nin el-İrşâd adlı çalışması ihtisar yöntemi açısından incelenmiştir. Önce nahiv ilminde ihtisar konusuna dair temel bilgiler verilmiş ardından söz konusu eserde bölümlendirme, eserin dili, yer verilen bilgiler ve örnek verme yöntemi ele alınmıştır. Eserin İbnü’l-Hâcib’in el-Kâfiye’sinin muhtasarı olduğu yönündeki iddia incelenmiştir. Ancak el-İrşâd’ın bu eserin muhtasarı olduğunu gösterir ikna edici deliller bulunamamıştır. Teftâzânî’nin el-İrşâd’ının kısa ve özgün bir muhtasar eser olduğu tespit edilmiştir.
In addition to creating short and concise information in a certain discipline, to abridge a voluminous book is called ikhtisar. Mukhtasar (abridged) books have been composed in various disiplines in classical Islam. They are mostly written to eliminate the difficulties a certain book or to facilitate memorization. The nahw (Arabic grammar) is no exception in respect of producing mukhtasar books. One of the scholars who wrote a mukhtasar books on nahw was Mas‘ud Omer at-Taftazani (d. 792/1390). Taftazani is a versatile scholar who produced many works in the fields of tafsir, kalam, fiqh, jurisprudence, logic, Arabic language and literature. However his books on nahw is not widely known compared to his works on other disiplines. One of his remarkable works in the field of nahw is al-Irshad. Taftazani wrote this work for his son Muhammad in 778 (1376). This article studies Taftazani’s mukhtasar work al-Irshad. It is argued by some scholars that al-Irshad is an abridgment of Ibn al-Hajib’s al-Kafiyah. After scrutinising the claim it has been argued that there is no convincing evidence of relations between al-Kafiyah and al-Irshad. It is established that Taftazani’s al-Irshad is an original mukhtasar book on nahw.
Field : İlahiyat
Journal Type : Ulusal
Article Detail 
Citation Owners
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Print This Page
Share
Mendeley
