Abstract:

Bir örgütün başarısı insanların vakitlerinin büyük bir bölümünü ayırdıkları zaman dilimi olan çalışma yaşamının kalitesinin arttırılması ile mümkündür. İş yaşam kalitesi iyi bir gözetim, iyi çalışma koşulları, yüksek ücret ve sosyal hakları ve ilginç, rekabetçi ve ödüllendirici bir iş demektir. Etkili iş hayatı kalitesi çalışma koşullarını geliştiren ve daha yüksek örgütsel yeterliliği hedefleyen bir sistemdir. Yüksek bir iş yaşam kalitesi için çalışana, örgüte olan katkısını etkileyecek daha büyük fırsatlar sunulmalıdır. Esnek çalışma saatleri, iş zenginleştirme, iş genişletme, özerk çalışma grupları gibi girişimlerin etkili bir şekilde uygulanması yoluyla çalışanlarda iş yaşam kalitesi algısının iyileştirilmesi mümkündür. Bu müdahaleler, çalışanın karar alma sürecine daha aktif katılımını sağlamakta ve onların iş ile ilgili kaygılarını azaltmaktadır. Böylece, çalışanların kendilerini geliştirmelerine olanak tanınarak iş yaşam kalitesi artmakta, işin daha etkili ve verimli hale gelmesi sağlanmaktadır. Yüksek iş hayatı kalitesinin çalışanlar üzerindeki pozitif etkisi birçok çalışma ile desteklenmiş ve iş hayat kalitesi arttıkça işe gelmeme ve iş devir oranı azaldığı, buna karşılık iş tatminin arttığı yapılan çalışmalarla ortaya konulmuştur. İş yaşamı kalitesi, bir organizasyonun kaliteli insan kaynağı çekebilme yeteneğine katkıda bulunmakla kalmaz, aynı zamanda bir kuruluşun rekabet gücünü artırmaktadır. Bu bağlamda, bireyin işle ilgili refah düzeyini arttıran, ödüllendirici ve tatmin edici olan, stres ve diğer olumsuz kişisel faktörlerden uzak iş deneyimlerini içeren kapsamlı bir yapı olarak tanımlanan iş yaşam kalitesi bu çalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır. Bu çalışma ile çalışanların iş çıktılarını ve işe ilişkin davranışlarını olumlu veya olumsuz yönde etkileyen ve örgütlerin amaçlarına ulaşabilmeleri konusunda önemli bir unsur olan iş yaşam kalitesinin üretkenlik karşıtı iş davranışları ve bireysel iş performansı gibi işle ilgili davranışlarıyla olan ilişkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Böylece, hem uygulamaya hem de alan yazına katkı sağlaması beklenmektedir. Bu doğrultuda söz konusu değişkenlere ilişkin literatürde yer alan ölçekler kullanılarak anket yöntemi kullanılarak Adana ilinde faaliyet gösteren bir süpermarket zinciri çalışanlarından veri toplanarak değişkenler arasındaki ilişkiler ortaya konulmuştur.

Keywords: