Views
14
Downloands
8
Bu makalede Alevilikle Bektaşiliğin ayrışmasının aksine Alevilikle Bektaşiliğin tarihsel süreç içerisindeki entegrasyonu ele alınacaktır. Kızılbaşlıktan Bektaşilik çıkmamış, bilakis Bektaşilik ile Alevilik zaman içerisinde kaynaşmıştır. Kızılbaşlık, Doğu Anadolu’da göçebe Türkmen aşiretleri arasında yaygın iken, Bektaşilik Batı Anadolu’da Trakya’da Osmanlı’nın yaptığı ayırımla Yörükler arasında yaygındı. Osmanlı göçebelerinin yerleşik değerlere ve şehir kültürüne daha yatkın olduğu görülürken, Şiî-Safevî etkisindeki Alevi-Türkmenlerin göçebe-aşiret değerlerine daha sıkı bağlı oldukları görülmektedir. Zaman açısından da Bektaşiliğin bir tarikat yapılanması şeklinde gelişimi ile Kızılbaşlığın Aleviliğe evrim süreci de farklıdır. Dolayısıyla zaman ve mekan açısından birbirlerinden tamamen farklı iki olgunun aynı organizmanın parçaları gibi görülüp bunların zamanla birbirlerinden ayrılmış olduğu görüşü gerçeği yansıtmamaktadır. Sosyo-iktisadi yapıları ile dini-kültürel gelenekleri arasındaki ortak unsurlara bakarak genel bir yargıya varmak anakronizmdir. Alevilikle Bektaşi ritüelleri ve cem ayinleri arasında belli farklılıklar olduğu gibi, soya önem veren Aleviliğin homojen yapısıyla, gayrimüslimleri bile bünyesine alıp eriten Bektaşiliğin heterojen yapısı arasında temel farklar bulunmaktadır. Türkiye’de her iki inanç çevresi, siyasi ve sosyal birçok tarihsel faktörün etkisiyle bir araya gelip kaynaşmıştır. Hacı Bektaş Veli ve Şah İsmail’in Horasan menşeli olmalarına vurgu yapmaları, Anadolu göçebeleri arasında meşruiyet kazanma konusuyla ilgilidir. Araştırmacıların dini senkretizmle izah etmeye çalıştıkları bu iki teşekkülü bir araya getiren ortak unsur şüphesiz tasavvuftur. Anahtar Kelimeler: Alevilik-Bektaşilik, Hacı Bektaş Veli, Şah İsmail, Türkmen.
In this article, unlike the separation of Alevilik and Bektaşilik, we will discuss the integration of Alevilik and Bektaşilik within the historical process. It has not been a red, but it has been a red, and it has not been a red, and it has not been a red. Redheadedness was common among the Turkmen affairs of migration in Eastern Anatolia, while Bektaşilik in Western Anatolia was common among the Circles with the distinction made by the Ottoman in Trakya. While the Ottoman migrations appear to be more inclined to settlement values and city culture, the Ali-Türkmen influenced by Shi'i-Safevî appears to be more closely linked to the immigration-Ashiret values. From the point of view of time, the evolution of the Bectarism in the form of a taricate and the evolution of the Redhead to the Alevian process is also different. Therefore, in terms of time and space, the idea that two completely different phenomena are seen as parts of the same organism and that they are separated from each other over time does not reflect the truth. It is anacronism to reach a general judgment by looking at the common elements between the socio-cultural structures and the religious-cultural traditions. As there are certain differences between Alevilik and Bektaşi rituals and hundred rituals, there are fundamental differences between the heterogeneous structure of Alevilik, which takes soya importance, and the heterogeneous structure of Bektaşi, which even takes the non-Muslims into the body. In Turkey, both beliefs have come together with the influence of many political and social historical factors. Those who are in the midst of the covenant, and who are in the midst of the covenant, and who are in the midst of the covenant, and who are in the midst of the covenant, and who are in the midst of the covenant. The common element that the researchers try to explain with religious synchrétism is undoubtedly tasavvuft. Keywords: Alevilik-Bektaşilik, Hacı Bektaş Veli, Shah Ismail, Turkmen.
Field : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
