Abstract:

Neolitik Dönem buluntularından biri olan “Sayı taşları”, oldukça uzun bir zamandır arkeoloji literatüründe gerek işlev gerekse tanımı açısından tartışmalı bir buluntu grubu olarak dikkat çekmektedir. Söz konusu buluntular yaklaşık olarak Neolitik Dönem’de MÖ 10 binlerden Asur Devleti’nde MÖ. 1. binyıla kadar oldukça uzun bir süre boyunca kullanım görmüş ve ilk olarak Bereketli Hilal bölgesi olmak üzere, çok sayıda yerleşimde tespit edilmiştir. Kilden yapılmış bu küçük boyutlu nesneler, birçok farklı biçimde, bezemeli / bezemesiz hazırlanmıştır. Sayı taşları bu denli sık görülmesine rağmen literatürde sınırlı sayıda yayın ve öneri mevcuttur. Yakındoğu, Anadolu ve Balkanlara kadar uzanan geniş bir coğrafi alanda tespit edilmiştir. Batı Anadolu coğrafyasında da farklı yönlerden değerlendirilebilecek Neolitik Dönem’e ait kil “sayı taşları” ortaya çıkarılmıştır. Tarih Öncesi Dönemde Sayı Taşları başlıklı bu makalede, söz konusu buluntu grubunun işlevlerine dair arkeolojik veriler sunulacaktır. Buna ek olarak tipoloji ve yayılım alanlarına değinilecektir ve halihazırda literatürde üzerine birçok tartışmanın mevcut olduğu buluntu grubu güncel veriler ve güncel yöntemler üzerinden tekrar değerlendirilecektir. Neolitik Dönem’den itibaren sıkça görülen bu buluntuların tanımı ve işlevine yönelik literatürde yer alan öneriler ve var olan problemler üzerinde durulacaktır.

Keywords: