Abstract:

İlk okuma yazma öğretimi, ilkokul birinci sınıfta okuma ve yazma becerilerinin öğretildiği kritik bir süreçtir. Bu araştırmada sınıf öğretmeni adaylarının ilk okuma yazma öğretimi sürecine yönelik metaforik algılarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Nitel yöntemlerden fenomenolojik desende gerçekleştirilen araştırma 110 sınıf öğretmeni adayı ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan bir form kullanılmıştır. Formda öğretmen adaylarının demografik bilgilere ve "İlk Okuma Yazma Öğretimi ...'ya benzer Çünkü…" şeklinde eksik bırakılmış ifadelere yer verilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler içerik analizine tâbi tutulmuştur. Araştırma sonucunda öğretmenlerin ilk okuma yazma öğretimine yönelik oluşturdukları metaforlar “Geleceğin Temelleri ve En Temel Akademik İhtiyaç”, “Sabır ve Emek Gerektiren, Zorlu, Aşamaları Olan Bir Süreç”, “Yeni Bir Ürün Elde Edilen Süreç” ve “Aydınlatıp-Yol Gösteren Bir Kılavuz” temaları altında toplanmıştır. Sınıf öğretmeni adaylarının bu temalar çerçevesinde ilk okuma yazma öğretimini anahtar, bambu bitkisi, ateş, el feneri, uzay boşluğu, harflerin kullanım kılavuzu, tünel, tren vagonu, pusula, binanın temeli, örgü örme, ayakkabı bağcığı, gülün tomurcuk hali, bağımsızlık, gömlek ilikleme, ay, anne, domino taşı gibi birbirinden farklı birden çok metafor aracılığıyla ve bu metaforları nedenleriyle birlikte açıkladıkları görülmüştür. Sınıf öğretmeni adaylarının ilk okuma yazma öğretimine yönelik algılarının birbirinden farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Farklı sınıf düzeyi ve cinsiyetteki öğretmen adaylarının ürettikleri metaforların da farklı temalar altında toplandığı görülmüştür.

Keywords: