Abstract:

Dünyada yapılan araştırmalarda ülkelerin iktisadi kalkınması üzerinde beşeri sermayenin önemli payının olduğu vurgulanmaktadır. Özellikle 20.yy ortalarından itibaren ülkelerin kalkınma ve büyüme sürecinde yaşadıkları sorunların çözümünde beşeri sermaye dikkat çekmeye başlamıştır. Büyümenin itici gücü olan faktörlerin birikimini ve büyüme sürecinin işleyişini araştıran İçsel Büyüme Teorisi, ekonomilerde yaşanan büyüme sürecinde fiziki sermaye ile açıklanamayan faktörlerinde var olduğu düşüncesine dayanmaktadır. Günümüz ekonomilerinin büyüme süreçlerinde de büyük bir yere sahip olan beşeri sermaye faktörü çalışmada insani gelişim endeksi olarak ele alınmış ve ekonomik büyüme üzerindeki etkisi seçilmiş 5 Asya Ülkesi (Hong Kong, Japonya, Çin, Singapur, Kore) için 1990-2016 yılları arasında panel veri analizi yardımıyla incelenmiştir. Değişkenler için öncelikle yatay kesit bağımlılığı ve homojenlik testleri yapılmıştır. Paneli oluşturan ülkeler arasında yatay kesit bağımlılığı tespit edildiği için serilerin durağanlığını incelemek üzere yatay kesit bağımlılığını dikkate alan ikinci nesil birim kök testlerinden Hadri-Kruzomi testi ve nedensellik testi için ise Emirmahmutoğlu ve Köse (2011) nedensellik testi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre ekonomik büyümeden insani gelişim endeksine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

Keywords: