Abstract:

Bu araştırmada okul yöneticilerinin örgütsel bağlılıklarının, onların tükenmişlik düzeyleriyle ilişkisini ve yordama düzeyini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Mersin ili merkez ilçelerinde (Akdeniz, Toroslar, Yenişehir ve Mezitli) kamu ortaokulunda görev yapan 284 Okul yöneticisi oluşturmaktadır. İlişkisel tarama modelinde olan araştırmada, veriler 'Maslach Tükenmişlik Envanteri' (MTE) ve 'Örgütsel Bağlılık Ölçeği' (ÖBÖ) ile toplanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre okul yöneticilerinin örgütsel bağlılık düzeylerinin genel olarak yüksek olduğu görülmüştür. En çok tercih edilen devam bağlılığı olmaktadır. Cinsiyet değişkenlerine göre, örgütsel bağlılık düzeyleri incelendiğinde okul yöneticilerinin görüşleri arasında erkek yöneticiler lehine anlamlı bir farklılığın olduğu görülmektedir. Hem okul müdürleri hem de müdür yardımcıları benzer örgütsel bağlılık yaşamaktadırlar. Kıdemleri ne olursa olsun yöneticilerin bağlılık düzeyleri de birbirlerine benzer çıkmıştır. Okul yöneticilerinin yaş değişkenlerine göre örgütsel bağlılıklarına ilişkin görüşleri arasında anlamlı bir farklılık yoktur. Yöneticilerin tükenmişlik alt boyutlarından duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutlarında az da olsa tükenme yaşadıkları fakat kritik bir durumda olmadıkları anlaşılmaktadır. Erkek yöneticilerin kendilerini kadın yöneticilere göre daha başarılı gördükleri anlaşılmaktadır. Kıdemleri ne olursa olsun yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri birbirlerine benzer çıkmıştır. Elde edilen bulgular tükenmişlik boyutlarının açıklanmasında örgütsel bağlılığın önemli etkilerinin olduğunu ortaya çıkarmıştır. Örgütsel bağlılık alt boyutlarından duygusal bağlılık boyutu ile tükenmişlik alt boyutlarından duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Örgütsel bağlılık alt boyutlarından duygusal bağlılık boyutu ile tükenmişlik alt boyutlarından kişisel başarı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Örgütsel bağlılık alt boyutlarından devam bağlılığı boyutu ile tükenmişlik alt boyutlarından duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki görülürken kişisel başarı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Okul yöneticilerinin devam bağlılıkları arttıkça duygusal tükenme ve duyarsızlaşma düzeyleri azalırken kişisel başarıları da artmaktadır. Örgütsel bağlılık alt boyutlarından normatif bağlılık boyutu ile tükenmişlik alt boyutlarından duygusal tükenme arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunurken normatif bağlılığın duyarsızlaşma ve kişisel başarı ile anlamlı bir ilişkisi yoktur.

Keywords: