Abstract:

2007 yılında başlayıp, 2008 yılında ivme kazanan ve 2009’un sonlarına doğru biten ancak, etkileri küresel boyutta uzun süre devam eden 2008 Küresel Finans Krizi, uygulanan para politikalarının önemini bir kez daha ortaya koymuştur. Çünkü krizden çıkmak için ilk önce Amerika Birleşik Devletleri (ABD) daha sonra ise diğer başka ülkeler, parasal genişleme yolunu seçmiştir. Bu politika en çok Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomilere fayda sağlamıştır. Zira söz konusu ülkelere para akışı olmuştur. Parasal Aktarım Mekanizması (PAM), para politikasının reel ekonomiyi etkileyen kanalları olarak bilinir ve döviz kurlarındaki değişmelerle özellikle istihdam ve üretimin nasıl etkilendiği ile ilgilenir. Türkiye’de uygulanan döviz kuru rejimi göz önüne alındığında, para politikasının yürütülmesinde, parasal aktarım mekanizmaları içinde yer alan döviz kuru kanalının son derece önem arz ettiği görülür. Çünkü döviz kurundaki değişiklikler, üretim ve enflasyon üzerinde farklı etkiler ortaya çıkarabilir. Bu nedenle, son günlerde yükselme trendine giren enflasyon dikkate alındığında para arzı ile faiz oranlarının ve döviz kuru politikalarının, enflasyon hedefi ile uyumlu olması gerekir. Türkiye’de döviz kuru kanalı yanında kullanılan başka parasal aktarım mekanizmaları da vardır. Bunlar arasında faiz kanalı, varlık fiyatları kanalı, kredi kanalı, beklenti kanalı ve diğer varlık fiyatları kanalları sayılabilir. Son zamanlarda yaşanan krizlerle birlikte parasal aktarım mekanizması ile ilgili çalışmaların arttığı görülmüştür. PAM hakkında elde edilen bilgiler arttıkça uygulanan para politikalarının da başarı şansları aynı oranda artmaktadır. İşte bu çalışmanın amacı, parasal aktarım mekanizmaları hakkında literatüre dayalı teorik bilgi vermek ve özellikle kriz dönemlerinde uygulanan para politikalarının etkinliğini artırmak için öneri ve tavsiyelerde bulunmaktır. Ayrıca çalışmada, PAM içinde yer alan döviz kuru kanalına ayrı bir önem verilmiştir. Çünkü çalışmanın odak noktasını döviz kuru kanalı oluşturmaktadır.

Keywords: