Abstract:

Son yıllarda bireylerde görülen olumsuz davranışlardaki artış, birçok ülkede değerler eğitimine verilen önemin artmasına sebep olmuştur. Eğitim kurumları, küçük yaşlardan itibaren verdiği eğitimin içine değerler eğitimini de alarak, bireylerin sağlam karakterler oluşturmalarına yardımcı olmaya çalışmaktadır. Haftalık ders programında her derse ayrılan ders saati farklıdır. Türkçe dersinin haftalık ders sayısı diğer derslerden daha fazla olması, derste değerlerin öğrencilere daha fazla iletimine olanak sağlamaktadır. Türkçe dersinin işlenişinde önemli bir yere sahip olan metinler, değerlerin öğrencilere kazandırılmasında oynamaktadır. İlkokul, ortaokul ve liseye ait ders kitapları Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı’nın onayı alındıktan sonra Tebliğler Dergisi’nde yayınlanmaktadır. 2014-2015 Eğitim Öğretim yılında dördüncü sınıf Türkçe dersinde okutulmak üzere belirlenen yirmi yayın evine ait Türkçe ders kitabı Ocak 2014’te 2676 Sayılı Tebliğler Dergisi’nde yayınlanmıştır. Bu kitaplardan Milli Eğitim Yayınlarına ait olanı Ankara, Adana, Afyon, İzmir, Uşak, Gaziantep, Aydın, Manisa, Konya, Osmaniye ve Şanlıurfa olmak üzere on bir ilde; Cem Veb Ofset Yayınlarına ait Türkçe ders kitabının ise diğer yetmiş ilde okutulmasına karar verilmiştir. Çalışmada bu iki yayınevine ait dördüncü sınıf Türkçe ders kitabı, öğretmen kılavuzu ve öğrenci çalışma kitaplarında yer alan metinlerde bulunan değerler tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmada kullanılan kitaplarda değerler tespit edilirken, eğitimde bütünlük ilkesinden yola çıkarak Sosyal Bilgiler Dersi (4-7.sınıflar) Öğretim Programı’nda yer alan 20 değer esas alınmıştır. Bu değerler ‘’ adil olma, aile birliğine önem verme, bağımsızlık, barış, bilimsellik, çalışkanlık, dayanışma, dürüstlük, duyarlılık, hoşgörü, estetik, misafirperverlik, özgürlük, sağlıklı olmaya önem verme, saygı, sevgi, sorumluluk, temizlik, vatanseverlik, yardımlaşma’’ dır. Araştırma doküman incelemesine dayalı nitel yöntemle gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre belirlenen kitaplarda bulunan metinlerde en çok duyarlılık, bilimsellik, sağlıklı olmaya önem verme, çalışkanlık, sevgi, hoşgörü ve vatanseverlik değerleri, en az ise temizlik, yardımlaşma, bağımsızlık, misafirperverlik ve özgürlük değerlerinin yer aldığı görülmüştür. Belirlenen değerlerden metinlerde yer almayan değer bulunmamaktadır.

Keywords: