Abstract:

Değerler, toplumun uzun yıllar varlığını sürdürebilmesi ve zaman içinde gelişebilmesi için kritik önem taşır. Toplumu oluşturan bireylerin, sahip oldukları değerleri içselleştirip yaşamlarında uygulamaları hâlinde toplum yapısına çok sayıda olumlu nitelik kazandırabileceği düşünülmektedir. Değerlerin, nitelikli toplum yapısını uzun yıllar koruyabilmesi için her zaman canlı tutulması gerekmektedir. Değerlerin yaşatılabilmesi için de kuşaktan kuşağa aktarılması ve yeni kuşakların da bu değerleri özümsemesi şarttır. Değerlerin kuşaktan kuşağa aktarılmasını sağlayan en önemli araçlardan birisi ise edebî metinlerdir. Özellikle, asırlar önce yazılmış ve bugüne kadar varlığını korumuş eserler, değerler eğitimi aktarımında kullanılmak için son derece faydalıdır. Bu doğrultuda, bu çalışmanın amacı; Türkçe derslerinde değer kazandırmada kullanılmak üzere Divan-ı Hikmet adlı eserdeki değer aktarımıyla ilgili hikmetleri belirlemektir. Bu amaçla betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın sonunda, Divan-ı Hikmet’te, Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (6, 7. Sınıf)’nda yer alan; adil olma, aile birliğine önem verme, bağımsızlık, barış, bilimsellik, çalışkanlık, dayanışma, dürüstlük, estetik, sağlıklı olmaya önem verme, sevgi, özgürlük, temizlik, vatanseverlik, yardımseverlik olmak üzere on beş değerin ele alındığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, eserde üzerinde en çok durulan değerlerin; adil olma, bilimsellik, dürüstlük ve yardımseverlik olduğu da ortaya çıkarılmıştır. Bu değerler, Divan-ı Hikmet’teki farklı hikmetlerde sıklıkla işlenmiş ve okuyucuya bu değerlerle ilgili önemli iletiler gönderilmiştir. Çalışmanın sonunda, Divan-ı Hikmet’te yer alan ve değerleri yansıtan çeşitli hikmetlerin, Türkçe derslerinde kullanılarak öğrencilere değerler aktarımının yapılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords: