Abstract:

Türk lehçeleri açısından baktığımız zaman Türk lehçeleri sözlükçülük çalışmaları Hüseyin Kazım Kadri’nin “Büyük Türk Lügati” ile başlamıştır. Bu sözlüğü diğer sözlük çalışmaları takip etmiştir. 1940 yılına kadar Türkiye dışında devam eden Çağdaş Türk Lehçeleri sözlük çalışmaları, 1980 sonrası Türkiye sınırları içinde var olmaya başlamıştır. Özellikle Türkiye Türkçesine yakın olan Azerbaycan, Kazak, Kırgız, Türkmen, Gagavuz Türkçesi gibi dillerle ilgili sözlük çalışmaları ön planda olmuştur. Sözlük çalışmaları farklı dilleri, farklı dinleri ve farklı ulusları birbirine yaklaştırmaktadır. Gagavuzlar da Hristiyan olmaları sebebiyle Türkiye’den uzaktır fakat dil özelliği bakımından Türkiye Türkçesine en yakın lehçedir. Gagavuzları ve Gagavuz Türkçesini Türkiye’ye tanıtan ve sevdiren hiç şüphesiz Prof. Dr. Nevzat Özkan’dır. Nevzat Özkan’ın çalışmalarıyla Gagavuzlar ve Gagavuz Türkçesi, Türkiye’de önemli bir yer edinmiştir. Bu çalışmamızda Türkiye Türkçesi ile aynı grupta yer alan Gagavuz Türkçesi üzerine Türkiye’de yayınlanan iki önemli sözlük çalışması üzerinde durulacaktır. Bu sözlüklerin içindeki madde sayıları ortaya konulacak, sözlüklerin özellikleri verilecek ve sözlüklerin tanıtımları yapılacaktır.

Keywords: