Abstract:

Türk kültür ve eğitim hayatında etkili bir kişilik olarak önplana çıkan Hasan Âli Yücel, öğretmenlik yaptığı yıllarda ve sonrasında edebiyatla yakından ilişkili olmuştur. Bu manada, Yücel’in yazdığı şiir kitapları, klasik eserlerin Türkçeye çevrilmesinde gösterdiği etkin rol ve edebiyat ile ilgili yazdığı kitaplar bu ilişkiyi gösterir niteliktedir. Yücel, edebiyatla ilgili yazdığı kitaplarda hem edebiyat tarihi hem de Türk edebiyatı tarihini besleyici eserler kaleme almıştır. Edebiyat biliminin bir alt dalı olan edebiyat tarihi, bir milletin edebiyatını edebî eserlerinden yola çıkarak inceleyen disiplindir. Türk edebiyatında, edebiyat tarihi çalışmalarını ilmî ve bilimsel bir zemin üzerine kuran Fuad Köprülü’nün benimsediği sosyolojik metot, edebiyat tarihi araştırmacıları tarafından kabul görmüştür. Hasan Âli Yücel’in edebiyat tarihi ile ilgili görüşleri de Fuad Köprülü’nün düşünceleri çerçevesinde şekillenmiştir. Edebiyat tarihini medeniyet tarihinin bir parçası olarak gören Köprülü gibi Hasan Âli Yücel de edebiyatı toplum hayatının bir parçası olarak görmüş, Türk edebiyatını Türk kültürü ve tarihiyle bir arada düşünmüştür. Türk edebiyatı ile ilgili değerlendirmelerini ve tespitlerini de bu düşünceler çerçevesinde yapmıştır. Bu çalışmada, ilk olarak Yücel’in Türk edebiyat tarihine, Türk edebiyatının tasnifine yönelik görüşleri ve edebiyat tarihçilerine yüklediği görevler ele alınmıştır. Sonrasında, Yücel’in edebiyat tarihçiliğiyle ilgili görüşlerinin “Türk Edebiyatı Nümuneleri”, “Türk Edebiyatına Toplu Bir Bakış” ve “Edebiyat Tarihimizden” adlı eserlerindeki uygulanışı ve bu eserlerde uyguladığı metotlar incelenmeye çalışılmıştır.

Keywords: