Abstract:

ar Fıkıhta değişim bir yandan bir olguyu ifade ederken diğer yandan da bir gerekliliği belirtir. Bu değişim, Hz. Peygamber (s.a.v.) hayatta iken “nesih” yolu ile söz konusu olmuştur. Başta sahabe ve tâbiûn dönemleri olmak üzere sonraki dönemlerde ise fıkıhtaki değişim hükmün veya fetvanın şartlara ve duruma göre değişmesi suretiyle olmuştur. Hüküm ve fetvanın değişmesinin bir yönünü ise “müctehidlerin görüş değiştirmesi” oluşturmaktadır. Makalenin giriş kısmında rücû ve nakz kavramı üzerinde durmak suretiyle rücuun hüküm ve sebeplerini ortaya koymaktadır. Daha sonra Sahibeyn’in fıkhın yargı alanındaki rücularını ele almaktadır. Son olarak da rücuların kaynaklarından söz ederek analizler yapılmaktadır.

Keywords: