Abstract:

 Dünyanın ve yaşantının hızla evrildiği yeni yüzyılda, hayatımızda birçok şeyin değiştiğine, kavramların ve algıların farklılaştığına tanıklık etmekteyiz. Bu değişimlerden biri de -yeni teknolojilerin rüzgârıyla- bireyin görsel temsilinin portre bağlamında dönüşmesidir. Bu dönüşümün bir boyutunu ortaya koymak amacıyla, değişen sosyal hayatı ve yaşantımızı fotoğraf üzerinden tartışmak, var olan tartışmalara yeni bir bakış açısı getirmek hedeflenmiştir. Bu nedenle bu makalede öncelikle portre fotoğrafından otoportreye ve daha sonrasında "selfie"ye geçiş süreci incelenmiş, elde edilen veriler doğrultusunda otoportre ve "selfie"nin karşılaştırması yapılmıştır. Bu karşılaştırmada insanları otoporte veya "selfie" üretmeye iten psikolojik nedenler de incelenmiştir.   İnceleme sonunda otoportre ve "selfie"nin kişinin her türlü ruh halini, iletmek istediği mesajı, bedeni aracılığıyla anlatması gibi bir fenomen haline geldiği gözlemlenmiştir. Otoportrenin bir sanatçı tarafından sanatsal kaygılarla üretildiği bilinirken "selfie"nin halk kitlelerinin hiçbir sanatsal kaygı duymadan ürettiği bir otoportre türü olduğu ortaya konmuştur. Öte yandan, otoportreyi üreten sanatçı, eseri ile topluma bir mesaj iletirken "selfie" üreten bireylerde bu kaygının olmadığı ortaya çıkmıştır. "Selfie" çekip paylaşan kişilerin çoğunda görülenbelirgin özellik, gerçeküstü sanal bir kimlik oluşturma çabası içinde olmalarıdır. Son olarak da otoportre ve "selfie" arasında çarpıcı benzerlik ise, hem otoportre, hem de "selfie" üreticilerinin biricik olma duygusuyla başvurdukları örtülü bir "narsisistik dışavurum" duyguları taşımalarıdır.

Keywords: