Abstract:

Savaşortamlarının getirdiği en büyük olumsuzluklardan biri bulaşıcıhastalıklardır. OsmanlıDevleti, başta Balkan Savaşlarıolmak üzere Birinci Dünya Savaşıesnasında da savaşın yanında bulaşıcıhastalıklarla da mücadele etmek zorunda kalmıştır. Balkan Savaşları’ndan sonra Anadolu’ya göçlerin fazlalaşmasıyla birlikte Birinci Dünya Savaşısırasında Anadolu’da ve diğer cephelerde kolera, tifüs, veba, frengi vs. gibi salgın hastalıklar yaygınlaşmıştır. Bulaşıcıhastalıklar sadece cephedeki askerleri değil, sivil halkıda çok etkilemiştir. Zira sivil halk arasında salgın hastalıklardan ölümler, yine hastalıklar dolayısıyla cephede hayatınıkaybeden askerlerin sayısından fazladır. Anadolu’da Türkler ve Müslümanlarla birlikte Ermeniler de salgın hastalıklardan dolayıbüyük sıkıntılar çekmişlerdir. Özellikle göç yollarında ve Halep’e göç ettirilen Ermenilerden çok sayıda ölenler olmuştur. Devlet hastalıklardan ölümleri önlemek için bütün imkânlarınıseferber ettiyse de çok başarılıolamamıştır. Ayrıca, hastalıklardan sadece cephede bulunan asker ve sivil halk değil diğer devletlerin temsilcileri arasından da hayatlarınıkaybedenlerin olduğu görülmektedir.

Keywords: