Abstract:

Arap yarımadasının büyük kısmı, Yavuz Sultan Selim’in 1517 yılında Mısır’ı fethinden sonra Osmanlı Devleti’nin topraklarına katılmış ve bu tarihten 1916 yılına kadar; Mısır’ın önce Napolyon Bonapart komutasındaki Fransızlar tarafından işgali (1798-1801) ve daha sonra 1882 yılında İngiltere tarafından ilhakı istisna olmak üzere yaklaşık 400 yıl Osmanlı idaresinde kalmıştır. Arap yarımadasındaki Osmanlı varlığı I. Dünya Savaşı’nın başlarındaki isyan ile sona ermiştir. Osmanlı Devleti’nin karşılaştığı son başkaldırı olan Arap isyanı, I. Dünya Savaşı’nın en zorlu günlerinde Çanakkale’de bir varoluş mücadelesi verilirken gerçekleşmiştir. İsyana Araplar bir bütün olarak destek vermemişlerdir. Buna karşın Arap yarımadasındaki Türk askerleri isyan nedeniyle önemli miktarda zarar görmüşler ve zayiat vermişlerdir. Zikredilen durum siyasallaşan Arap milliyetçiliğinin de etkisiyle Cumhuriyet kurulduktan sonra Türk-Arap ilişkilerinde bir güvensizlik ortamı oluşturmuş, kimi dönemlerde yakınlaşmalar sağlanmış olsa bile diplomatik ilişkiler tarihsel güvensizlik üzerinde şekillenen tereddütlü telakki nedeniyle uzun süre güven artırıcı temellerde yapılanma imkânından yoksun kalmıştır.

Keywords: