Özet:

Babam aynı zamanda hocam, üstadım olan Sadri Maksudi Arsal’ı pek az kimsenin benim kadar iyi tanıdığını zannediyorum. Onun her zaman ve her yerde etrafına ilim, ahlâk, fazilet, ideal saçmış olan şahsiyetini tanıtmak benim vazifemdir. Bana anlattıklarından, duyduklarımdan, okuduklarımdan hâsıl olmuş ve zihnimde bir şerit gibi uzanan tercümeihali şaşılacak bir mantığa itaat eden, harikulâde bir bütünlük gösteren, hareketli, zengin ve dolgun bir hayattır: Kazan şehrine yakın şirin bir kasabada, çok dindar bir ailede dünyaya gelmiş, okuma çağına gelince Kazan’daki Allâmiye Medresesi’nin iptidaî kısmına leylî olarak verilmiştir. Burada şark ilimlerini ve şark dillerini mükemmel surette tahsil ettiği halde, muâsır medeniyetin dışında kalmakta olduğunu hissetmiş ve Garb âlemine nüfuz etmek için bir vâsıta, bir pencere telâkki ettiği Rusça’yı gizli gizli öğrenmeye başlamış. Ondört yaşına geldiği zaman, ailesinin ve muhitinin tenkidine ve takbihine rağmen, en iyi arkadaşı olan ve ileride Kazan Türklerinin en meşhur romancısı olacak olan Ayaz İshakî ile birlikte Rus Muallim Mektebi’ne girmiştir. Rus mektebini bitirir bitirmez ilk işi Maişet adlı bir roman yazmak olmuştur. Bu roman millî ızdırablarla kıvranan

Anahtar Kelimeler: