Citation Number
1
Views
82
Downloands
19
Klasik Türk şiiri beyitleri derin anlamlarla yüklü kültür hazineleridir. Beyitler ilk söylendiğinde zihinde uyanan anlamlarının ötesinde, insanda zevk ve hayranlık uyandıran lafız ve mana katmanlarıyla örülüdür. Taşıdıkları derin anlamları, kültür unsurlarını, dil zenginliklerini yakalayabilmek için beyitler üzerinde kapsamlı ve mukayeseli araştırmalar yapmak gerekir. Klasik Türk şiiri metinleri okunurken sözlük anlamlarının ötesinde yeni bir kavram, durum ve eylemi karşılayan dil birliklerinin metinlerde geçtiği görülür. Başka metinlerde bu dil birlikleriyle karşılaşıldığında dilin söz varlığına ait kalıplaşmış yapılar oldukları anlaşılır. Diğer taraftan kalıplaşmış ifadelerin geçtiği metin örnekleri arttıkça söz konusu kalıplaşmış ifadelerin işlev, bağlam ve anlam çerçevelerine dair ipuçları da çoğalır. Bu çalışmaya 16. yüzyıl şairlerinin divanlarında karşılaşılan begligi olmak, devlet külahı, feleğe vermemek, ferdâya salmak, fülân ibn-i falân, hâtır-ı cem, karşu varmak, kıble hakkı, küp (küp) düşmek, ma’zûl börki, meydana çekmek, mûy-ı siyâh ağarmak, pîr olası, sohbet bâkî söz kalıpları ile yaykara kavramı konu edilmiştir. Kaynaklardaki bilgilerden hareketle kavram ve söz kalıpları açıklanmış, söz kalıplarının geçtiği beyit örnekleri taranılan divanlardan tespit edilerek beyitlerin dil içi çevirisi yapılmış, beyitlerin tanıklığında söz kalıplarının kullanıldıkları bağlamlar açıklanarak söz kalıplarının geçtiği beyitlerin daha iyi anlaşılmasına katkı sunulması amaçlanmıştır.
The classical Turkish poetry are the cultural treasures loaded with deep meanings. Beyond the meanings that awaken in the mind, the couplets were first woven with words and meanings layers that evoke pleasure and admiration. In order to capture the deep meanings they carry, cultural elements and language richness, comprehensive and comparative research on couplets is necessary. While reading the texts of classical Turkish poetry, it is seen that language associations that meet a new concept, situation and action beyond dictionary meanings are mentioned in the texts. When these language associations are encountered in other texts, it is understood that they are stereotypical structures of the vocabulary of language. On the other hand, as the text samples in which the stereotypes pass, the clues about the frameworks of function, context and meaning of these stereotypes increase. In this study, to be begligi, to be the state, to do not, to do not, to do not, to do not, to do not, to do not, to do not, to do not, to do not, to do not, to do not, to do not, to do not, to do not, to do not. Based on the information in the sources, concept and word patterns were explained, the couplet samples in which the static words were passed were detected from the divans scanned and translation of the couplets was made.
The classical Turkish poetry are the cultural treasures loaded with deep meanings. Beyond the meanings that awaken in the mind, the couplets were first woven with words and meanings layers that evoke pleasure and admiration. In order to capture the deep meanings they carry, cultural elements and language richness, comprehensive and comparative research on couplets is necessary. While reading the texts of classical Turkish poetry, it is seen that language associations that meet a new concept, situation and action beyond dictionary meanings are mentioned in the texts. When these language associations are encountered in other texts, it is understood that they are stereotypical structures of the vocabulary of language. On the other hand, as the text samples in which the stereotypes pass, the clues about the frameworks of function, context and meaning of these stereotypes increase. In this study, begligi olmak, devlet külahı, feleğe vermemek, ferdâya salmak, fülân ibn-i falân, hâtır-ı cem, karşu varmak, kıble hakkı, küp (küp) düşmek, ma’zûl börki, meydana çekmek, mûy-ı siyâh ağarmak, pîr olası, sohbet bâkî static words encountered in 16th century poets' divans and the concept of yaykara are discussed. Based on the information in the sources, concept and word patterns were explained, the couplet samples in which the static words were passed were detected from the divans scanned and translation of the couplets was made.
Article Detail 
Citation Owners
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Print This Page
Share
Mendeley
