Özet:

Amaç: Çalışmada metabolik sendrom ile ortalama trombosit hacmi ve trombosit değerleri arasındaki ilişki değerlendirilmiş olup metabolik sendromu olan hastalar ile kontrol grubundaki hastalar arasında bel çevresi, arteriyel tansiyon, HDL, trigliserid düzeyleri ile ortalama trombosit hacmi ve trombosit arasındaki fark incelenmiştir. Yöntem: Çalışma retrospektif vaka-kontrol çalışmasıdır. 1 Ocak 2017- 1 Aralık 2020 tarihleri arasında aile sağlığı merkezimize kesin kayıtlı erişkin hastalar retrospektif olarak taranmıştır. Kullanılan aile hekimliği bilgi sistemi (AHBS) incelenerek metabolik sendromlu hastalar ve metabolik sendromu olmayan hastalar belirlenmiştir. Çalışma evreninden basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile 382 kişi alınmıştır. Kayıtlardan hastaların sosyodemografik özellikleri, bel çevresi, arteriyel tansiyon, HDL, trigliserid, trombosit ve OTH değerleri tespit edilerek hazırladığımız araştırma formuna işlenmiştir. İstatistiksel analizler için ise IBM SPSS 21.0 programı kullanılmış ve istatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan hastaların yaş ortalaması 48,2 yıl olup %61’i kadındır. Hastalarda trombosit ile ortalama trombosit hacmi arasında zayıf düzeyde, negatif yönlü istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Kadın cinsiyette trombosit değerinin erkeklere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Eğitim durumu arttıkça metabolik sendromun azaldığı tespit edilmiştir. Metabolik sendromlu popülasyonda en sık metabolik sendrom bileşeni abdominal obezite olarak bulunmuştur. Vücut kitle indeksinin artması ile metabolik sendrom olma riski %27,5, trigliserid %2, açlık kan şekeri %14,9, trombosit değerinin ise %1,1 arttığı tespit edilmiştir. HDL arttıkça metabolik sendrom olma riski %16,0 azalmaktadır. Sonuç: Birinci basamakta kardiyovasküler komplikasyon riski yüksek olan metabolik sendromlu hastaların tanısında düşük eğitim düzeyi ve obezitesi olan hastalara öncelik verilmesi uygun olacaktır. Çalışmamızda trombosit sayısı metabolik sendromu pozitif yönde yordamıştır. Ancak ortalama trombosit hacminin metabolik sendromu öngörmede etkisi saptanmamıştır.

Anahtar Kelimeler: