Abstract:

Bu araştırma lise öğrencilerinin okul tükenmişlik düzeyleri, bu tükenmişliğin nedenleri ve sonuçlarına ilişkin öğrenci görüşlerinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu araştırma, nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma yöntem çerçevesinde yürütülmüştür. Araştırmada açıklayıcı sıralı desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel araştırma grubu 323 öğrenciden oluşmaktadır. Nitel araştırma grubu ise 12 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanin nicel verilerini elde etmek için "Ortaöğretim Okul Tükenmişliği Ölçeği" kullanılmıştır. Nitel veri toplamak için araştırmacılar tarafından oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde parametrik testlerden t testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Nitel verilerin analizi ise içerik analizi ile yapılmıştır. Araştırma sonucunda, ödev yapmaktan tükenme ve okulda yetesizlik boyutlarında cinsiyete göre anlamlı farklılık bulunmuştur. Okula ilgi kaybı, aileden kaynaklı tükenmişlik, öğretmen tutumundan bunalma ve sıkılma ile okulda yetersizlik boyutlarının sınıf düzeyine göre anlamlı olarak farklılaştığı belirlenmiştir. Ayrıca okul tükenmişliğinin nedenleri arasında derslerden, aileden, öğretmenden, yetersizlikten, ödevlerden, dinlenememe ve eğlenememeden kaynaklı nedenler yer almaktadır. Okul tükenmişliğinin sonuçları arasında akademik, aile ilişkisine yönelik, ruh sağlığına ilişkin ve öğretmen-öğrenci ilişkisine dair sonuçlar yer almaktadır. Elde edilen sonuçlar ilgili alan yazın çerçevesinde tartışılmıştır.

Keywords: