Abstract:

Orta Asya’da ABD’nin Rusya’nın varlığını riske atarak tek kutuplu dünya düzeni istemesiyle ve Rusya’nın Çin ve İran’la olan sorunlarını erteleyerek işbirliğine gitmesiyle 26 Nisan 1996’da Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan’ın da katılımıyla Şanghay Beşlisi kurulmuştur. 2001 de ise Özbekistan’ın katılımıyla Şanghay İşbirliği Örgütü adını almıştır. Örgüt yapılarını ahenkli bir toplum haline açmayı, bölgede ekonomik gelişmeyi zirveye çıkarmayı, artan uluslararası değişim için etkili bir platform kurulması olarak amaçlarken anahtar kelimeler olarak da güvenlik, bölgesel enerji bağlantısı, ulaşım, finansal işbirliği ve haberleşmeyi tercih etmiştir. ‘Şanghay İşbirliği Örgütü’nde Rusya’nın İktisadi Performansı’ adlı makale çalışmasında örgütün en önemli üyelerinden biri olan Rusya’nın örgüt içerisindeki iktisadi performansının nasıl olduğu ele alınmıştır. Çalışmanın I. bölümünde Şanghay İşbirliği Örgütü’nün tarihsel süreci, II. bölümünde Rusya’nın iktisadi performansı, III. bölümde gelecekte Şanghay Örgütü ve konu değerlendirmesiyle çalışma tamamlanmıştır. Bu bağlamda sonuç olarak Rusya’nın enerji merkezi olarak dikkat çeken önemli bir konumda olduğu, ekonomisini büyük ölçüde petrol ve doğalgaz ihracatına bağlı olduğu vb. özellikleri bünyesinde barındırdığı görülmektedir. Örgüt içerisinde Rusya’nın iktisadi performansı açısından en büyük ticari ortağının Çin olması ve Rusya’nın da bu bağlamda Çin’e bağımlı olmasını ortaya çıkarmıştır. Rusya’nın dışında Çin ekonomisi açısından da enerji oldukça büyük bir öneme sahip olup, enerji alanında Rusya’yı Çin’e bağımlı bir mekanizmaya zorlamaktadır.

Keywords: