Abstract:

11 Eylül 2001 New York saldırılarının akabinde, ABD’nin, 2002 yılında açıkladığı Ulusal Güvenlik Stratejisi ile birlikte küresel ölçekte uygulamaya başladığı güvenlik politikaları, modern dönemde üzerinde az çok uzlaşı sağlanmış olan savaş kavramını yeniden tartışmaya açmış oldu. Değişen ve dönüşen klasik/simetrik savaş anlayışı yerini yeni şiddet hallerine, yeni çatışma ve müdahale tiplerine, iç ve vekâlet savaşlarına ve mevcut uluslararası savaş hukukunun normatif düzeyleri içerisinde yer bulunamayan yeni düzeylere bıraktı. Bu değişim/dönüşümlere bağlı olarak da sosyal-siyasal bilimler yazınında savaşların değişen doğasına yönelik yeni tasnifler ve kavramsallaştırma denemeleri yoğun bir biçimde incelenip tartışılmaya başlandı. Bu bağlamda çalışmanın amacı, “yeni savaşlarda”, “yeni” olanın ne olduğu üzerine kısa bir değerlendirmede bulunmaktır. Bu doğrultuda, öncelikle klasik savaş kuramcısı Carl von Clausewitz’in savaşa dair tezleri üzerinden “klasik-eski savaş” kavramını çerçeveleyen özellikler, “eski” çağın savaşları ve bu savaşları yaratan toplumsal, siyasal ve ekonomik ilişkiler kısaca değerlendirilecek, daha sonra “yeni savaşlar” a dair günümüz literatürünün iki önemli ismi Mary Kaldor ve Herfried Münkler’in çalışmaları ekseninde bu yeni tarz savaşların önemli farklılıkları ortaya konmaya çalışılacak, son olarak da “yeni savaş” kavramının mevcut uluslararası politik durum ile bağı üzerinden bazı eleştirel düşünceler kısaca ifade edilecektir.

Keywords: