Özet:

Asırlar önce yaşamış olmalarına rağmen isimleri unutulmamış, insanların gönlünde taht kurmuş şahsiyetlerden birisi de Tâceddîn Velî Hazretleridir. XVI. yüzyılda yaşayan Tâceddîn Velî, hayatının büyük bir bölümünü Ankara’da geçirmiş ve Ankara’da vefat etmiştir. Kabri Ankara Hamamönü’ndeki Tâceddîn Dergâhı haziresinde ziyaretgâhtır. Ankara’nın manevî mekanlarından Tâceddîn Dergâhı, Tâceddîn Velî’nin oğlu Tâceddinzâde Mustafa Efendi tarafından XVII. asırda inşa edilmiştir. Milli şairimiz Mehmet Akif Ersoy, İstiklal Marşı’nı bu dergâhta kaleme almıştır. Tâceddîn Velî, Hacı Bayrâm-ı Velî’nin (ö. 833/1430) kurmuş olduğu Bayramiyye’nin bir şubesi sayılan Celvetiyye tarîkatına mensuptur. Celvetiyye tarîkat olarak Aziz Mahmud Hüdâyî (ö. 1038/1628) zamanında teşekkül etmiştir. Hüdâyî’nin vefatından sonra dört şube şeklinde tekkelerin kapatıldığı son yüzyıla kadar varlığını sürdürmüştür. Tâceddîn Velî’ye atfedilen, içerisinde şiirlerin yer aldığı Divân-ı Tâceddîn-i Velî adında küçük hacimli bir yazma eser gün yüzüne çıkarılmıştır. Bu çalışmada ilk olarak Tâceddîn Velî’nin hayatı hakkında bilgi verilmiş, sonrasında Tâceddîn Velî’ye ait mezkûr divançede yer alan şiirlerdeki tasavvufî unsurlar tespit edilmiştir. Tâceddîn Velî şiirlerinde tespit edebildiğimiz ölçüde aşk, dert, istiğfar, vuslat, hicran, ihlas, gayret, inâyet ve nefs gibi tasavvufî kavramları işlemiştir. Çalışmada Tâceddîn Velî’nin şiirleri, bu tasavvufî kavramlar üzerinden yorumlanmıştır. Tâceddîn Velî, şiirlerini içerik bakımından tekke tarzında ve ilâhî formunda yazmıştır. Şiirlerinde sade ve anlaşılır bir dil kullanan Tâceddîn Velî’nin âyetlere ve hadislere telmih yaptığı göze çarpmaktadır.

Anahtar Kelimeler: