Abstract:

Bu çalışma, Türkçeyi ileri yaşta ikinci dil (D2) olarak öğrenenler tarafından Rusçada sözcüksel görünüşü açıkça belirten işlevsel morfolojinin edinimini incelemektedir. Rusça ve Türkçe, hem dilbilgisel hem de sözcüksel görünüşü belirtme biçimleri açısından farklıdır. Rusçada hem dilbilgisel hem de sözcüksel (erekli) görünüşler, açık fiil morfolojisi ile belirtilir. Öte yandan Türkçede fiillerin dilbilgisel görünüşü, zaman ve/veya kipi de ifade eden çekim biçimbirimleriyle (Kornfilt, 1997); sözcüksel görünüş (ereklilik) ise dinamik fiillerle birlikte kullanılan nicelendirilmiş ad argümanları ile belirtilir. Ereklilik ve bağımlılık anlam özelliklerine sahip bir Anlamsal Gerektirim görevi (SET) ve miktara bağlı olan ve olmayan dahili argüman temaları içeren tamamlanmış ve tamamlanmamış formlu cümleleri kapsayan bir Doğruluk Değeri Yargısı (TVJ) görevinden oluşan bu çalışma, 16 D1 Türkçe/D2 Rusça konuşanı ile 16 D1 Rusça konuşanına uygulanmıştır. SET görevinin sonuçları, D2 Rusça konuşanlarının tamamlanmamış cümlelerden ziyade, tamamlanmış cümlelere en mantıksal gerektirmeyi seçmekte D1 Rusça konuşanları kadar başarılı olmadıklarını göstermiştir. İki grup arasındaki farklılıklar istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur. TVJ görevinin sonuçları da D2 Rusça konuşanlarının tamamlanmış ve tamamlanmamış cümleleri doğru resimlerle eşleştirmede D1 Rusça konuşanlarından daha az başarılı olduğunu ortaya koymuştur. Bu bulgular, ileri yaşta D2 konuşanlarının işlevsel morfolojinin, özellikle de görünüş morfolojisi ve onun ereklilik özelliğinin ediniminde zorlandığı iddiasını desteklemektedir.

Keywords: