Özet:

Konuşamayan avukatların, dinlemeyen doktorların, yazamayan öğretmenlerin arttığı günümüz dünyasında, Türkçe dersinde kazandırılması hedeflenen temel dil becerilerinden biri olan konuşma becerisinin lisansüstü tezlerdeki görünümünü belirlemek çalışmayı önemli kılmaktadır. Bu nedenle çalışmada, Türkçe eğitimi lisansüstü tezlerinde yer alan deneysel süreçlerin konuşma becerisine etkisinin ortaya konulduğu çalışmalara ilişkin görünümleri tespit edebilmek amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi deseni tercih edilmiştir. Veriler, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Ulusal Tez Merkezine giriş yapılarak 1990-2021 tarihleri arasında konuşma ile ilgili yapılmış lisansüstü tezlerden elde edilmiştir. Çalışmaya konu olan veriler elde edildikten sonra, “konuşma becerisi” özelinde incelenerek betimsel analize tabii tutulmuştur. Devamında içerik analizi yapılarak çalışma, “yıllara göre dağılımına”, “lisansüstü tezlerin üniversitelere ve türlere (yüksek lisans/doktora) göre dağılımına”, “danışman unvanlarının dağılımına” ve “tezlerin yöntem dağılımı” gibi başlıklar altında derinleştirilmiştir. Sonuç olarak yıllara göre konuşma becerisinin çalışılmasında artış görüldüğü, çoğunlukla bu lisansüstü tezlerin yüksek lisans olduğu, konuşma becerisi çalıştıran danışmanların çoğunlukla doçent doktor unvanına sahip olduğu, karma yöntemdense nicel araştırma yöntemlerin daha fazla tercih edildiği ve çalışma grubu olarak en fazla 7. sınıf öğrencilerinin kullanıldığı gibi bulgulara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler: