Özet:

Sosyolojinin temel iddiası bir toplumdaki eylem ya da davranış formları arasındaki sistematik karşılıklı ilişkileri yani toplumsal yapıyı açıklamaktır. İlk dönem sosyolojinin ya da sosyolojinin ülkemizde kurucuları ve Türkçülük akımının temsilcileri bir yandan bu karşılıklı ilişkileri anlamlandırırken diğer yandan o toplumsal yapının nasıl bir gelişim seyri takip edeceğini anlatmaya ya da biçimlendirmeye çalışmıştır. Buradan hareketle şunu diyebiliriz ki sosyolojinin ilk döneme damgasını vuran sosyologların bir yandan “Türkiye nasıl kurtulur?” sorusuna yanıt ararken hemen akabinde yeni kurulan toplumun çerçevesinin nasıl olacağını da belirlemeye çalışan bir hayal gücüyle sosyoloji yapmaktadır. İlk dönem sosyologları incelediğimizde 1908-1933 yıllarını kapsamakta olup ilk kürsüyü kuran Ziya Gökalp’ten itibaren Yusuf Akçura, Munis Tekinalp MoizKohen , İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu, Mehmet İzzet, Hilmi Ziya Ülken, Mümtaz Turhan Türkçülük akımının temsilcileri olarak karşımıza çıkmaktadır. Sosyolojik yazını incelediğimizde ilk dönem sosyologlar içerisinde bizim açımızdan Türkçülüğü sosyolojik olarak değerlendiren sekiz tane aşağıda belirtilen düşünürlerin görüşlerini makalemize konu edindik. Hülasa bunları ele alırken hayatı, fikir hayatı ve milliyetçilik anlayışını birbirine bağlı tamamlayıcı bir anlayışla ele alıp değerlendirildi. Bu çalışmamızda literatür taraması yaparak Türkçülüğün önemli temsilcilerinin temel kaynaklarını ve onların ardıllarını konuyu nasıl ele aldıklarını betimleyici bir anlayışla analiz edildi

Anahtar Kelimeler: