Görüntüleme
7
İnsan bir değerler varlığıdır. O, bir yandan değerle yaşarken bir yandan da yeni değerler üretir. Değer, “ortak dil”dir. Davranış ve eylemlerimiz bu ortak dil alanında gerçekleşir, anlaşılır ve değerlendirilebilir hâle gelir. Siber ve dijital teknolojilerin son derece geliştiği; insanın kendisi, ailesi, sosyal ve fiziksel çevresi, toplumu ve içinde yaşadığı evrenle ilişkisinin her zamankinden daha karmaşık ve problematik hâle geldiği çağımızda, değerler sorunu daha çok dillendirilmeye başlandı. Ne zaman yozlaşmadan, yolsuzluktan, terörden, suçtan, bencillikten, çeşitli bağımlılıklardan, krizlerden söz edilse, değerler sorunu kendisini hatırlatıyor. “Değerler sorunu” felsefe tarihi içinde felsefenin doğuş noktasına kadar geriye giden bir tarihe sahiptir. Sokrates ve Sofistler arasındaki başlıca tartışma değerler konusunda olmuştur. Bu felsefî kökeni yanında, değerlerin insan hayatında belirleyici ve tayin edici bir yeri vardır. Bu nedenle insanın değerlerle olan ilişkisi felsefî olmadan önce varoluşsal bir ilişkidir. Hayat orada değerlenir, oradan çıkar ve oraya döner. Hayat değerler karşısında anlamlı-anlamsız, doğru-yanlış, iyi-kötü hâle gelir. İnsan tümüyle değerler çerçevesinde yaşar: davranış bir değere göre yapılır, bir değere göre değer ve anlam kazanır. Bu çerçevede ahlâkî, dinî, hukukî, estetik, ekonomik değerler söz konusudur. Kendimizle, sosyal ve fiziksel çevremizle, bir bütün olarak Varlık’la ilişkilerimizde kendini gösteren şahsiyet; bilgi, adalet, cesaret, ölçülülük, sevgi, merhamet, cömertlik, fedakârlık, tevazu, içtenlik gibi yüksek insanî değerlerin bireyde cisimleşmesiyle ortaya çıkar. Yeryüzünde başka hiçbir değer şahsiyet kadar insanî irade ve terbiyeyi yansıtamaz. İnsan olmanın anlam ve değeri şahsiyet olmada özleşmiş gibidir. Şahsiyet, insanın özgür iradesiyle oluşturduğu, ürettiği ve kendi varlığına kattığı bir değerdir. Aralarında İsmail Hakkı Baltacıoğlu, Hilmi Ziya Ülken, Nurettin Topçu gibi eğitimcilerimizin de yer aldığı düşünürler topluluğu “şahsiyeti” eğitimin öncelikli amacı olarak görmüşlerdir. Platon, Aristoteles, Farabi, İbn Miskeveyh, Yusuf Has Hâcib, Kınalızâde Ali gibi ahlâk ve eğitim filozoflarının yanında Locke, Rousseau, Kant gibi Aydınlanma düşünürleri de özellikle “erdem”, “birey”, “bireysel özerklik”, “ahlâkî özne”, “özgürlük” kavramları bağlamında şahsiyet ve değer eğitimini öncelemişlerdir. İnsanoğlu yeryüzündeki varlığını daha ilk zamanlardan beri eğitimle sürdürmüş, güçlendirmiş, birikim ve deneyimlerini, içinde yaşadığı mekânı bir değerler dünyası oluşturacak şekilde geleceğe aktarmıştır. Eğitim yalnız pratik hayatta işe yarayacak tecrübelerin aktarımı olmamış, aynı zamanda baştan sona bütün hayata, varoluş evrenine anlam veren değerlerin aktarımı, işlenmesi ve yeniden üretilmesi de olmuştur. Kişi eğitilmiş olarak değil, eğitilmeye uygun bir şekilde doğar. Onun aklı, duyguları, bedeni eğitilerek biçimlendirilmeli, bu yolla şekil verilmelidir. Kant, “İnsan eğitimle insan olur”, derken bu potansiyele işaret eder. Buradan hareketle söylenirse, insan şahsiyet olarak doğmaz, şahsiyet olmaya uygun yapıda doğar. Onun şahsiyet olabilmesi için potansiyelin işlenmesi ve biçimlendirilmesi gerekir. Şahsiyet eğitimi doğanın eksik bıraktığı şeyin, şahsiyetin, insan eli ve iradesi ile tamamlanmasıdır. Bu makalede eğitim filozoflarına atıfla, değer ve şahsiyet eğitimi ele alınacak, insanî dünyanın oluşumu açısından değer ve şahsiyet eğitiminin anlamı üzerinde durulacaktır. Bu çerçevede “Değer ve şahsiyet nedir, nasıl oluşur? Değer ve şahsiyet eğitimi nasıl verilebilir?” sorularına cevap aranacak; eğitim ve ahlâk filozoflarının görüşleri bağlamında, “öğüt verme-öğüt alma”, “model olma-model alma”, “övgü-yergi” “ kültür dersleri”, “metin okuma”, “hikâye etme”, “konuşma-tartışma” gibi istenildiğinde çoğaltılabilecek yöntemlerden söz edilecektir. Burada önemle üzerinde durulması gereken husus şudur: Bu içerik ve yöntemler, bireye bir “değer dikte etme” amacı gütmezler, aksine bireysel otonomiyi güçlendirecek şekilde onda kendi değerlerini seçebilme yeterliği ve cesareti oluşturmayı amaçlarlar.
Man is a value. It, on the one hand, produces new values while living with value. The value is “common language”. Our behaviors and actions take place in this common language field and become understandable and evaluable. In our era, when cyber and digital technologies are extremely advanced; when the relationship of man with himself, his family, his social and physical environment, his society and the universe in which he lives becomes more complex and problematic than ever, the problem of values has become more speaking. When it comes to corruption, corruption, terror, crime, selfishness, various addictions, crises, values remind the problem itself. "The problem of values" has a date back to the birth point of philosophy in the history of philosophy. It was about the main values of discussion between Socrates and the Sophists. In addition to this philosophical origin, values have a determining and determining place in human life. Therefore, the relationship of man with values is a existential relationship before it becomes philosophical. Life is valued there, comes out there and returns there. Life comes in the face of meaningless, wrong, good and bad values. Man lives entirely in the framework of values: behavior is made according to a value, value and meaning according to a value. In this framework, moral, religious, legal, aesthetic, economic values are discussed. The personality that manifests itself in our relations with ourselves, with our social and physical environment, as a whole with the Being; knowledge, justice, courage, measurement, love, mercy, generosity, sacrifice, devotion, sincerity, high human values, such as knowledge, justice, courage, measurement, humankind, humankind, humankind, humankind, humankind, humankind, humankind, humankind, humankind, humankind, humankind. No other value on earth can reflect human will and training as a personality. The meaning and value of being a person is like being identified without personality. Personality is a value that man creates, produces and adds to his own existence by his free will. Among them Ismael Haki Baltacıoğlu, Hilmi Ziya Ülken, Nurettin Gunçu and our educators have seen the "personality" community as the priority of education. In addition to moral and educational philosophers such as Platon, Aristotle, Farabi, Ibn Miskeveyh, Yusuf Has Hâcib, Kınalızâde Ali, Locke, Rousseau, Kant, the Illumination thinkers have also initiated personality and value education in the context of the concepts of “dem”, “individual”, “individual self-sufficiency”, “moral essence”, “freedom”. The human being has continued his existence on earth since the beginning, he has educated, strengthened, transferred his accumulation and experience to the future in such a way that the place in which he lives will form a world of values. Education has not only been the transfer of experiences that will work in practical life, but also the transfer, processing and re-production of values that mean from beginning to end to the whole life, the universe of existence. A person is born not educated, but educated. His mind, his emotions, his body must be formed by training, and this way must be shaped. Kant says, “Man becomes a man through education,” indicating this potential. If it is said by movement, man is not born as a personality, he is born in a proper structure to be a personality. It is necessary to process and form the potential to be his personality. Personality education is the completion of what nature lacks, the personality, the human hand and will. In this article, referring to the educational philosophers, we will discuss the education of value and personality, focusing on the meaning of value and personality education in terms of the formation of the human world. In this framework, "What is the value and personality, how does it form? How can we give value and personality education? Answers to their questions will be sought; in the context of the opinions of the educational and moral philosophers, the methods that can be multiplied when requested, such as “learning-learning”, “model-model-making”, “fighting-place” “cultural lessons”, “read text”, “telling story”, “speaking-debating”. The point that must be emphasized here is that these contents and methods do not aim to “dict value” to the individual, but instead aim to create the ability and courage to choose their own values in such a way as to strengthen individual autonomy.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
