Özet:

Ahmet Hamdi Akseki, “Riyazu’s-Salihin” adlı esere yazmış olduğu mukaddimede, hadis ve sünnetle ilgili görüşlerini ortaya koymuştur. O, hadis kelimesinin haber ve eser kavramlarıyla aynı manaya geldiği görüşünü benimsemiştir. Ona göre hadis, İslam ahlak esaslarının bir kaynağı olup, Kur’an’da yer alan itikadi esasları beyan ve teyid eder. Akseki, hadis ve sünnet kavramlarının ayrı anlamlar içerdiğini ifade eder. Ona göre sünnet; Hz. Peygamber’in yaptığı işlerin, Peygamberlik vazifesini insanlara tebliğ edişinin fi’li ve amelî tevatür ile rivayet ve nakledilmiş olan keyfiyetidir. Onun sünnet tanımına getirmiş olduğu “ameli tevatür” ifadesi önemlidir. Hz. Peygamber’in peygamber olmak bakımından, tebyîn ve teblîğ olmak üzere iki vazifesinin olduğunu söyleyen Akseki, Hz. Peygamber’in şer’i hükümlerdeki tasarruflarının tebliğ, fetva, kazâ ve imamet olmak üzere dört şekilde tezahür ettiğini ifade eder. Akseki’ye göre sünnet vahiy mahsulü olup bağlayıcı olan unsurları vardır. Bu bağlamda Hz. Peygamber’in tasarruflarının ne anlama geldiğini bilmek, hadis ilmiyle ilgilenenler için önemlidir. Yine o, bu mukaddimesinde sünneti itibarsızlaştırmak isteyenlere karşı, Kur’an ve sünnetten cevaplar vermiştir. Önemli âlimlerimizden olan Ahmet Hamdi Akseki, bu kısa ve öz mukaddimesinde, hadis ve sünnetin anlaşılmasına katkı sağlamıştır.

Anahtar Kelimeler: