Abstract:

Çocuklara geniş bir bakış açısı sunan, kısa sürede onları birçok farklı durumla karşılaştırarak onlara önemli deneyimler kazandıran kitaplar, aynı zamanda temel insan haklarının ve çocukların sahip olduğu hakların eğitiminde de önemli bir araçtır. Türkiye’de, Millî Eğitim Bakanlığı, 2005 yılında ilköğretim okulları için Türk ve dünya edebiyatı ürünleri arasından seçilmiş 100 eserden oluşan bir kitap listesi hazırlamıştır. Bu bağlamda çalışmanın temel amacı, Türkiye’de Millî Eğitim Bakanlığı tarafından çocuklara önerilen 100 Temel Eser arasından en fazla okunan kitaplarda çocuk haklarına yer verilme durumunu tespit etmek olarak belirlenmiştir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. “Doküman incelemesi” ile veriler toplanmıştır. Kitaplar, yaşama, gelişme, koruma ve katılım hakları açısından olumlu ve olumsuz cümleler tespit edilerek incelenmiştir. Araştırma sonucunda incelenen kitaplarda çocuğun en temel hakkı olan yaşama, korunma hakkı ile ilgili olumsuz ifadelerin sayısının oldukça fazla olduğu, çocukların katılım hakkına ise yer verilmediği tespit edilmiştir.

Keywords: