Özet:

Mimari tasarımlar, farklı disiplinlerle (inşaat, makine, elektrik, harita, jeoloji mühendisleri, peyzaj mimarı, iç mimar vb.) çalışılarak tamamlanmaktadır. Mimari tasarımlar, tasarım evrelerinden geçerek uygulama projesine dönüşmektedir. Mimari tasarım sürecinde disiplinler arası çalışmalara gereken önem verilmediğinde tasarım süreci sekteye uğramakta, zorunlu olarak tasarımda değişiklikler yapılmakta, tasarım süreci uzamakta zaman ve ekonomik kayıplar gibi öngörülmeyen sorunlara neden olmaktadır. Bu çalışmada, Mimarlığın disiplinler arası bir çalışma gerektiren bir bilim ve sanat dalı olması nedeni ile Tasarım sürecinde karşılaşılan mühendislik sorunları mimarlık açısından incelenmiştir. Çalışma, betonarme yapıların uygulama projesi öncesindeki tasarım süreçlerini kapsamaktadır. Uygulama projesi öncesinde betonarme yapının tasarım sürecinde genel olarak Mimarın uyması gereken Mühendislik kriterleri inşaat mühendisliği kapsamında belirlenmiştir. Tasarımı yapılan projelerin Mühendislik kriterleri açısından uygunlukları yapıyı oluşturan taşıyıcı elemanlar bazında değerlendirilmiştir (çatı, döşeme, kiriş, kolon, perde duvar, temel, merdiven vb.). Mühendislik kriterleri her bir taşıyıcı yapı elemanı için; İmar Kanunu, TS500 Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları, Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik (2007 Deprem Yönetmeliği), ve İmar Yönetmelikleri gibi mevzuat şartları ve genel yaklaşımlara göre tespit edilmiştir. Çalışmada; Bolu ve Düzce’de görev yapan yetmiş üç mimarla yüz yüze görüşülmüş ve aynı kişilere anketler yapılarak yapı elemanları bazında sorunlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Elemanların yapı içerisindeki önem dereceleri ve kendi içindeki önem dereceleri öncelik sıralarına göre puanlandırılmıştır. Her bir yapı elemanının toplam yapı içerisindeki öncelik sıralamalarına göre önem puanları tespit edilmiştir. Sorunlar bu önem puanlarına göre belirlenmiş ve belirlenen sorunların tasarım sürecinde çözülebilmesi, zaman-emek-ekonomi vb. kayıpların minimuma indirilebilmesi için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: