Görüntüleme
22
Özgür irade ve determinizm tartışmaları felsefe tarihinin ilk çağlarına kadar götürülebilir. Ancak özgür iradenin mahiyetine ve imkanına dair tartışmalar modern bilimin doğuşu ile daha önemli bir meseleye dönüşmüştür. Newton fiziğinin, bilim ve felsefenin temel ilkelerine ve yüzyıllarca kabul görmüş Aristotelesçi düşünce sistemine getirdiği yeni yaklaşım söz konusu problemin önem kazanmasına neden olmuştur. Bu yeni yaklaşıma göre evren determinist bir yapıya sahiptir ve nedensellik ilkesi gereğince evrende gerçekleşen her olay birbirine bağlıdır. Evrende, açıklanabilir ve neden-sonuç ilişkisiyle birbirine bağlı olayların gerçekleştiği determinist öğreti kabul edildiğinde, insan eylemlerinin doğasının neliği ve onların bir belirleyicisi olup olmadığı önemli birer metafizik soru halini almıştır. Bu çalışma, özgür iradenin mahiyetini determinist ve her haliyle belirlenmiş bir evrende olduğumuz kabulü sonucunda özgür iradenin mümkün olup olmadığı, determinizm ve özgür irade bağdaşabilir mi soru üzerinden incelemeyi amaçlamaktadır. Bu bağlamda ilk olarak özgür iradenin imkânı için evrenin indeterminist ilkelerden mi oluşması gerektiği meselesi, determinizm ve indeterminizm kavramlarının terminolojik arka planı ve türleri üzerinden ele alınacaktır. İkinci olarak özgür irade ve determinizmi birbiri ile uyumlu mudur sorusu bağdaşırcılık ve bağdaşmazcılık yaklaşımları üzerinden analiz edilecektir. Son olarak özgür irade ve determinizmin bağdaşmaz olduğu liberteryenizm kritiği üzerinden verilecektir.
The origins of debates about free will and determinism can be traced back to the early periods of philosophy. However, new approaches to the basic principles of Newtonian physics, science and philosophy, and the Aristotelian system of thought, which has been accepted for centuries, have caused the problem in question to gain importance. According to this new Newtonian approach, the universe has a deterministic structure and every event that occurs in the universe depends on the adequacy of the principle of causality. When the determinist doctrine is accepted, the nature of human actions and whether they have a determinant have become important metaphysical questions. This study answers the questions of whether it is possible for us to accept the nature of free will in a deterministic and determined universe, and ultimately whether free will is possible. In this context, firstly the possibility of free will will be discussed through the terminological background and types of the concepts of determinism and indeterminism. Secondly, the question of whether free will and determinism are compatible with each other will be analyzed through compatibilism and incompatibilism approaches. Finally, it will be stated through the criticism of libertarianism that free will and determinism are incompatible.
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
