Görüntüleme
28
İndirme
1
Osmanlı Devleti´nde koyun ve keçi gibi küçükbaş hayvanlardan resm-i ganem, adet-i ağnam, resm-i merai, koyun resmi veya âdet-i zekât gibi muhtelif adlarla vergi alınmıştır. Verginin miktarı Fatih Kanunnamesi´ne göre üç koyundan bir akçe iken, daha sonraki yıllarda iki koyundan bir akçeye yükseltilmiştir. Ancak koyun fiyatları bütün sancaklarda aynı olmadığı için bölgelere göre vergi bir miktar değişiklik göstermiştir. Ayrıca ağnam resmine zamanla selamet akçesi, toprak bastı parası, çit parası, otlak resmi, yaylak resmi, kışlak resmi, ağnam bâcı gibi adlarla birtakım yeni vergiler ilave edilerek hayvancılıkla geçimini sağlayan halkın vergi yükü arttırılmıştır. Tanzimat´ın ilanından sonra da devam ettirilen ağnam vergisi, 18 Nisan 1840 tarihinde yeniden düzenlenmiş ve bu vergiye daha önce ilave edilen ek resimler kaldırılmıştır. Ayrıca 1844 yılında çıkarılan `Tashih-i Ayar Kanunu´ ile para sisteminde akçeden kuruşa geçildiğinden, alınacak olan vergi miktarı para veya kuruş olarak alınmaya başlamıştır. Daha önceleri miktarları mahalli yönetimler tarafından tespit edilen ağnam vergisi, 1857 yılından itibaren bölgelere göre merkezi hükümet tarafından memurlar eliyle tespit edilmeye başlanmış ve bu tarihten sonra devletin ekonomik çöküşüne paralel olarak sık sık zam yapılmıştır. Bu zamlar özellikle I. Dünya Savaşı sırasında bazı bölgelerde oldukça artmış ve geçimini hayvancılıkla sağlayan köylü çok müşkül duruma düşmüştür. Vergisi hayvanın değerini geçmeye başladığından, sayımlar sırasında hayvanlarını gizlemek zorunda kalmıştır. Ta´dad ve Yoklama Kanununa göre sayımlar düzenli olarak Martın 15´inden Nisan´ın 20´sine (Ruz-ı Hızırdan iki gün evvel) kadar olmak üzere 35 günlük bir müddet içerisinde yapılmaktadır. Toroslarda halk arasında anlatılanlara göre, her sene köylere gelen sayım memurları tarafından yapılan sayımlar sırasında koyun ve keçilerinin yaklaşık %10´unu saydıran köylü, sürüsünün geri kalan %90´ını dağlarda, mağaralarda veya kanyon içlerine yaptığı ağıllarda saklamıştır. Köy muhtarlarının da bilgisi ve organizasyonuyla yapılan bu işleme halk arasında `Sirkat´, kaçırdıkları sürülerin başına koydukları geçici çobanlara da `sirkat çobanı´ adı verilmiştir. Toroslardaki dağ köylerinde hâlâ anlatılan köy efsanelerine göre sirkat için aylar önceden sirkat ağıllarını hazırlayıp, sirkat çobanlarını tutan köylü, bahar mevsiminde sayım memurlarının gelişini erkenden haber almak için köy halkından görevlendirmeler yapmış ve komşu köylere memurların geldiği duyulunca hayvanlarını süratle gizlemeye çalışmıştır. Sirkat ağıllarını ihbar edenler köylü tarafından dışlandığından arada düşmanlık bile olsa kimse bir başkasını ihbar etmek yoluna gitmemiştir. Sayım sırasında yaşanılan bazı küçük olaylar, aylarca köylü arasında konuşulmuş, her sayım sırasında yeni efsaneler ve kahramanlıklar türetilmiştir. Bu efsanelerden bazıları da, `Hacı Çavuş´un salak damadı sürüyü suya götürürken sayım memurlarının üzerine sürüvermiş´ ya da `Çukur köyünün nöbetçileri uyuya kaldıklarından sayım memurları Akçabel´den aşağı geçivermiş´ gibi komşu köylerle şakalaşmakta kullanılmıştır. İlgili kanunun bazı maddelerinden devletin de bu sirkat meselesinden haberdar olduğu anlaşılıyor. Sayımlarda hayvan gizlemenin önüne geçebilmek için bunu yapanların iki kat vergiyle cezalandırılması, memurun dahli varsa memuriyetten ihracı veya kaçırılan hayvanları ihbar edenlerin ödüllendirilmesi gibi caydırıcı tedbirler geliştirmiştir. Bu çalışma iki temel üzerine bina edilmiştir. Konu bir taraftan arşiv belgeleri ve diğer dokümanlar çerçevesinde ele alınırken, diğer taraftan da yeri geldikçe halk anlatılarına yer verilmiştir.
In the Ottoman State, the tax was taken with various names such as resm-i ganem, adet-i ağnam, resm-i merai, koyun resmi or âdet-i zekât from small-boss animals. The amount of tax according to the Fatih Act is one of three sheep, while in the following years it has been raised from two sheep to one. However, as the prices of the sheep are not the same in all cows, the tax varies a lot according to the regions. In addition, a number of new taxes have been added to the tree picture with time, the greeting flow, the soil stunt money, the wall money, the hole picture, the wide picture, the hole picture, the hole picture, the hole picture, and the tax burden of the people who make sure their livelihoods with the pets have been increased. The tree tax, which continued after the proclamation of Tanzimat, was reorganized on April 18, 1840, and the additional images added to this tax were removed. In addition, with the 'Tashih-i settlement law' issued in 1844, as the currency system was translated from currency to currency, the amount of tax to be taken began to be taken as currency or currency. Earlier the amounts were identified by the local governments, and since 1857 the central government began to be identified by the officials by the regions, and since that date the economic collapse of the state has been frequently increased in parallel. These increases, especially during the First World War, have increased significantly in some areas and the farmers who provided their livelihoods have fallen into a very compassionate state. Since the tax began to exceed the value of the animal, he was forced to hide his animals during the countings. According to the Ta’dad and Extermination Act, calculations are regularly made within a period of 35 days, from March 15 to April 20 (two days before Ruz-i Speed). According to what is told among the people in the Toros, each year, the countryman, who counted about 10 percent of his goats, kept the remaining 90 percent of his cattle in the mountains, caves, or canyons. With the knowledge and organization of the countryside, this process was made among the people 'Sirkat' and the temporary shepherds they put on the head of the crowd they were kidnapped were also called 'Sirkat shepherd'. According to the village legends still described in the mountainous villages in the Toros, the peasant who prepared for the mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous mountainous. Those who report their sirkat minds are excluded by the peasant, even though hostility, no one has gone to the way to report to another. Some of the small events that occurred during the counting were discussed among the peasants for months, and new legends and heroisms were derived during each counting. Some of these legends were also used in joking with neighboring villages, such as 'Hacı Çavuş's foolish spouse drove the grape to the water while he drove the counting officers' or 'the counting officers passed down from Akçabel since the gardens of the Dukur village were sleeping.' Some of the relevant articles of the law show that the state is aware of this circle issue. In countings, it has developed repressive measures such as the double tax punishment of those who do so in order to prevent the deprivation of animals, the export from the office if the officer is included or the remuneration of those who report the kidnapped animals. This work is built on two foundations. The subject, on the one hand, is discussed in the framework of archive documents and other documents, and on the other hand, the place has been placed in the public stories.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
