Özet:

Bu çalışmada Türkiye’de 1980 sonrası yükselişe geçen kadın hareketinin, yine 1980’den itibaren uygulanan neo-liberal politikaların ve uluslararası organizasyonların 1970’ler ve sonrasında ürettiği toplumsal cinsiyet ana akımlaştırma çalışmalarının bir eleştirisini yapmak amaçlanmıştır. Çalışma, Türkiye’de son dönem kadın hareketinin politik alanını belirleyen uluslararası toplumsal cinsiyet rejimine bu çerçeveden bakarak, hali hazırda çok karmaşık olan bu etkileşimlerin bir bölümüne ışık tutabilmeyi hedeflemektedir. Bu amaçla çalışmada, son dönemde tartışmaya açılan ve toplumsal cinsiyet eşitliğine karşı bir kavram olarak sunulan toplumsal cinsiyet adaleti kavramının, Türkiye’de var olan toplumsal cinsiyet anlayışını ana akımlaştırdığı iddia edilmekte ve toplumsal cinsiyet adaleti ile toplumsal cinsiyet eşitliği kavramlarını birbirleri ile karşıt kavramlar olarak ele almak yerine birbirleri ile bağlantılı kavramlar olarak ele alındığında kadınların toplumda, ailede ve piyasada deneyimledikleri eşitsizliklerin ve farklılıkların daha iyi anlaşılabileceği ileri sürülmektedir. Bu nedenle bu çalışmada ilk olarak çalışmanın kuramsal çerçevesini açıklamak için toplumsal cinsiyeti ana akımlaştırma çalışmalarının kadın örgütleri üzerine etkisi sözü geçen kavramlar çerçevesinde incelenecektir. Son olarak da bu tartışmanın yarattığı “toplumsal cinsiyet adaleti” kavramı tartışılacaktır. Tartışma, kavramların ve tartışmanın derinleşmesi için ulusal ve uluslararası söylemlerden örnekler verilerek yapılacaktır. Bu sayede, Türkiye’de son dönem kadın hareketinin kavramlar üzerinden nasıl farklılaştığı ve kutuplaşmaya gittiği gösterilmeye çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Kadın Hareketi, Neo-Liberal Politikalar, Toplumsal Cinsiyeti Ana Akımlaştırma, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Toplumsal Cinsiyet Adaleti.   This study aims to analyze impacts of Neo-Liberal policies which are began to put in use in 1980s on Women’s NGOs in Turkey which also began to rise in 1980s and gender mainstreaming projects which international NGOs started to produce in 1970s. By looking into gender mainstreaming studies which recently define the political frameworks of women’s movements in Turkey, this study aims to grasp this complex relationship. For this purpose, it is aimed that while recent discussion about the concept of gender justice as a opposed reply for gender equality discussions in Turkey, this re-conceptualization is mainstreaming existing, taken for granted gendered norms and values in Turkey in terms of neo liberal policies. It is claimed that when gender justice as a concept linked with gender equality rather than opposing concepts with each other, the inequalities and differences women experience in the market, the society and the family could be better understood. Therefore, this study will examine firstly the gender mainstreaming work within the theoretical framework to explain its impact on women's movements in Turkey. Finally, "gender justice" concept will be discussed. To deepen the concept and the debate, it will be discussed the issues with examples of national and international discourse. Thus, it will try  to analyze how recent women's movement in Turkey goes to polarization. Key Words: Women’s Movement, Neo-Liberal Policies, Gender Mainstreaming, Gender Justice, Gender Equality.  

Anahtar Kelimeler: