Abstract:

Doğadaki bitki ve canlıların neslini devam ettirebilmesi için hayati önem arz eden arıların ekosisteme yaptığı katkılardan dolayı yaşamda kalmaları önem arz etmektedir. Son yıllarda meydana gelen arı popülasyonlarındaki azalmanın araştırıldığı bu çalışmada tarımsal alanlarda yaygın olarak kullanılan Cypermethrin etken maddeli tarımsal savaş ilacının bal arısının iki ekotipi (Apis mellifera anatoliaca and Apis mellifera caucasica) ve Avrupa ve ülkemizde yoğun olarak bulunan yaban arılarından olan Avrupa eşek arısı (Vespula germanica) üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışmada arıların gerçek hayatta maruz kalacakları Cypermethrin’in tarımsal alanlarda yaygın olarak kullanılan 40 ml /100 L su  etken madde miktarı ve bu miktardan %50 oranında seyreltilerek hazırlanan altı (20 ml /100 L su, 10 ml /100 L su, 5 ml /100 L su, 2,5 ml /100 L su, 1,25 ml /100 L su) ayrı doz kullanılmıştır. Pestisitin farklı dozları arılara uygulanmış ve her 12 saatte bir kontrol edilerek arıların öldüğü süreler kaydedilmiştir. Kontrol grubu arılara ise ilaçsız 2 Molar şurup verilmiş ve ilaçlı doz ile beslenen arılar ile yaşam süreleri arasındaki fark belirlenmiştir. Sonuçta, kullanılan dozlara ve kontrol grubuna bağlı olarak pestisit uygulanan tüm arıların yaşam süresi kısalmıştır. Yaban arılarının doza bağlı olarak yaşam süresi bal arılarınınkine göre daha kısa olmuştur. Kullanılan ilaç dozu ile yaşam süresi arasında doğrusal bir ilişki bulunmuş ve bu ilişki katsayıları yaban arısında, bal arısının Anadolu ve  Kafkas tipinde sırasıyla R2 = 0.936,  R2 = 0.845 ve R2 = 0.866 olarak hesaplanmıştır. 

Keywords: