Abstract:

1911 yılında Orta Asya’da bulunan Issık Gölü’nün doğusunda meydana gelen deprem coğrafi tahribata yol açmakla birlikte pek çok insanın ölmesine, yaralanmasına, yersiz ve yurtsuz kalmasına sebebiyet verdi. Bu depremden en çok zarar görenler bölgede yoğun olarak yaşayan Müslümanlardı. Deprem mağdurlarına yardım etmek amacıyla çeşitli faaliyetlere girişildi. Bu anlamda devlet eliyle olmak üzere gerek Osmanlı ve Rus hükümetleri, gerek bu devletlerde yaşayan Müslüman halk, gerekse yardım etme şuurunu insani bir vazife gören pek çok yerden depremzedelere yardım elleri uzatıldı. Rusya Müslümanları, ulemaları aracılığıyla yardımlarını yaptılar. Rus ve Osmanlı hükümetleri yardımların yapılması amacıyla komisyon kurdular. Depremzedelere yardım toplamak amacıyla girişilen faaliyetler sonucu Osmanlıya bağlı pek çok yerden yardımlar gönderildi. Bununla birlikte depremzedeler yararına olmak üzere İstanbul’da bir konferans düzenlendi. Bu konferansta başta Akçuraoğlu Yusuf (Yusuf Akçura) olmak üzere çok sayıda konuşmacı söz alarak depremin yaralarının bir an önce sarılması için farkındalık oluşturulmaya çalışıldı. Depremzedelere yardım edilmesi konusunda duyarlılık oluşmasında ve yardımların toplanması konusunda en etkin rollerden birini de Sırat-ı Müstakim Dergisi oynadı. Depremzedelere yardım teşebbüsünden bir an bile geri kalmayan dergi, deprem mağdurları için yardım defteri açtığını ilan ederek pek çok yerden yardımların gelmesine vesile oldu. Bütün bu faaliyetlerin dışında depremzedeler için çeşitli isimler tarafından yazılan şiirler de dikkat çekti. Bu şiirlerde depremde yaşanılan zorluklar anlatılarak depremzedeler anılmaya çalışıldı.

Keywords: