Toprak karmaşık süreçler sonucunda oluşan, yeryüzündeki madde döngülerinin gerçekleştiği, canlı ve kompleks bir ekosistemdir. Yaşamın temelini oluşturan bu kompleks sistem erozyonla kaybolmaktadır. Bu çalışma, yapay yağış koşullarında oluşan toprak kaybı değerleri ile erozyona karşı duyarlılığın değerlendirilmesinde kullanılan parametreler ve bazı fiziko-kimyasal toprak özellikleri arasındaki ilişkileri belirlemek ve bu özellikleri kullanarak erozyonla oluşabilecek toprak kaybı değerinin tahmin edilmesini sağlayacak bir model geliştirmek üzere yürütülmüştür. Çalışmada Samsun ili sınırları içerisinde bulunan Minoz Havzası’nda yayılım gösteren Lithic Ustorthent ve Typic Calciustept olarak sınıflandırılan topraklar ile çöp kompostu, çeltik kavuzu kompostu ve ahır gübresi düzenleyicileri kullanılmıştır. Havzaya ait bozulmuş toprak örneklerine organik düzenleyiciler kuru ağırlık esasına göre farklı dozlarda (% 0, 2, 4 ve 6) uygulanarak simulasyon uygulaması yapılmış ve kalite parametrelerinin belirlenebilmesi amacıyla deneme kurulmuştur. Denemeler sonucunda, topraklara uygulanan organik düzenleyicilerin toprak-su kayıplarını azalttığı ve erozyona karşı dayanıklılığı artırdığı belirlenmiştir. Toprak kayıplarının daha az olarak tespit edildiği uygulamalarda kalite parametreleri diğer uygulamalara kıyasla daha yüksek değerler almıştır. Yapay yağış koşullarında ölçülen ve geliştirilen pedotransfer fonksiyonlar (PTFs) ile tahmin edilen toprak kaybı değerlerinin karşılaştırılmasında determinasyon katsayısı (R2) kullanılmıştır. Havzada toprak kaybını tahmin etmek için kullanılacak eşitliğin R2 değeri 0.95 olarak elde edilmiştir. Bu sonuçlar geliştirilen pedotransfer eşitliklerin Minoz Havzası topraklarında gerçekleşen kayıpların tahmin edilmesinde kullanılabileceğini göstermiştir.
The Earth is a living and complex ecosystem, formed as a result of complex processes, where the material cycles occur on Earth. This complex system, which forms the basis of life, disappears by erosion. This study was conducted to determine the value of land loss in artificial rainfall conditions and the parameters used in the assessment of the sensitivity to erosion and the relationship between certain physical-chemical land characteristics and develop a model that will allow for the estimation of the value of land loss that may occur by erosion using these characteristics. In the study, the land classified as Lithic Ustorthent and Typic Calciustept, which appears to spread in the Minoz Basin within the limits of the Samsun River, and the waste compost, steel coat compost and wood fertilizer regulators were used. For damaged soil samples of the pool, organic regulators were applied in different doses (% 0, 2, 4 and 6) according to the dry weight principle and simulation applied and tested in order to determine quality parameters. The results of the trials found that organic regulators applied to soil reduced soil-water losses and increased resistance to erosion. In applications where less land losses were detected, quality parameters received higher values compared to other applications. The determination ratio (R2) was used to compare the estimated land loss values with the pedotransfer functions (PTFs) measured and developed in artificial rain conditions. The R2 value of the equality to be used to predict land loss in the pool was achieved at 0.95. These findings have shown that the developed pedotransfer equations can be used in predicting losses occurring in the Minoz Basin lands.
Alan : Ziraat, Orman ve Su Ürünleri
Dergi Türü : Ulusal
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|