Abstract:

Finansal gelişme, olası yatırımlar hakkında bilgi üretilmesi, sermaye tahsisi, firmaları izleme ve kurumsal yönetim, ticaret, çeşitlendirme ve risk yönetimi, tasarrufların seferber edilmesi ve havuzda toplanması, mal ve hizmet alışverişinin kolaylaştırılması gibi bazı iyileştirmeler olarak tanımlanabilir. Finansal gelişme ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki 1959’dan beri birçok çalışmada bütün boyutları ile ele alınmıştır. İlerleyen dönemde finansal gelişme ile ilgili çalışmalar ülkelerin finansal gelişme farklılıklarının sebeplerini belirlemeye dönük olarak yapılmıştır. Çalışmada Türk Konseyi üyesi ülkelere (Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkiye ve Özbekistan) ait IMF Finansal Gelişme indeksi, Reel GSYİH değişimi, Sermaye Yatırımlarının GSYH’ye oranı, Ekonomik özgürlükler indeksi verileri 1998-2018 yılları arası yıllık olarak alınarak panel regresyon analizi yapılmıştır. Panel veri modellerinde model tahmini amacıyla sabit etkiler ve rassal etkiler modelleri uygulanmaktadır. Bu modellerin hangisinin uygulanacağının belirlenmesi amacıyla F testi, T tesi ve Hausman testi yapılması gerekmektedir. Çalışmada yapılan ön testler sonucunda uygun modelin sabit etkiler modeli olduğuna karar verilmiştir. Sabit etkiler modeli sonuçlarına göre söz konusu ülke grubunda finansal gelişme ile ekonomik özgürlükler arasında anlamlı bir ilişki söz konusudur. Ekonomik özgürlükler finansal gelişmeyi pozitif bir şekilde etkilemektedir. Ekonomik özgürlüklerde yaşanacak 1 birimlik değişimin finansal gelişmeyi 0,46 birim etkilemesi beklenmektedir. Ele alınan ülke gurubunda ekonomik büyüme ve yatırımların GSYİH’ya oranının finansal gelişmeye bir etkisinin olmadığı görülmektedir.

Keywords: