Türk sözlü şiir geleneğinin içerisinde yer alan âşık edebiyatının kökü İslamiyet öncesi sözlü kültür geleneğimize dayanmaktadır. Âşık tarzı şiir söyleme geleneğinde âşıkların irticalen şiir söylemesi, atışma yapabilmesi gibi hususlar âşığın söz söylemedeki kabiliyetini göstermesi açısından öne çıkmaktadır. Âşıkların çeşitli meclislerde özellikle âşık fasıllarında kendi yeteneklerini göstermeleri ve kendilerini kanıtlamaları gerekmektedir. Bu meclislerin bir parçası da âşıkların destan söyledikleri bölümdür. Âşıklar bu bölümde çeşitli konularda destanlar söylemişlerdir. Çobanoğlu, âşık tarzı destanların konularına göre tasnifini yapmış, bunlardan bu çalışmada incelenecek olan kuşlar hakkında söylenmiş/yazılmış destanlar bu tasnifin “Doğal Güzelliklerle İlgili Destanlar” başlığının altında yer alan “Hayvanlarla İlgili Destanlar” içinde yer almaktadır. Çalışmada geçmişten günümüze söylenmiş/yazılmış “Kuşlar Destanı” metinleri bir araya getirilmiştir. Burada, öncelikle bu metinler şekil ve muhteva hususiyetleri yönlerinden tanıtılmıştır. Ardından destan metinleri karşılaştırmalı olarak değerlendirilmek suretiyle âşıkların kuş destanlarını nasıl ve neden söyledikleri, bu metinlerin gelenek içinde nerede yer aldığı, âşığın kendi üslubunu gösterme ve kendi sanat gücünü kanıtlamada söylenen destanların rolü ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada, daha önce Şükrü Elçin tarafından yayımlanmış olan Hengâmî’nin destanının bir eş metni bulunmuştur. Bu destan da çalışmanın sonunda metin tenkitli olarak yer almaktadır.
The root of minstrel literature, which is in the Turkish oral poetry tradition, is based on our pre-Islamic oral culture tradition. In tradition of minstrel poetry, improvised singing, quarrel concept (battle of words) and etc. are important to show their ability of singing. Minstrels have to show their skills and prove themselves in various assemblies, especially in minstrel sessions. Singing epics is a part of these sessions. Minstrels sang epics on various subjects in this section. Çobanoğlu has classified minstrel epics according to their subjects, and the epics told/written about the birds that is examined in this study are included in the "Epics About Animals" under the title of "Epics About Natural Beauties" of this classification. In this study from past to present “Epics on Birds” are collected. First of all, these texts are introduced according to their form and contents. After that, epics are evaluated comperatively to show how and why the minstrels sing the bird epics, where these texts take place in the tradition, the role of the epics sang in showing the minstrel's own style while exhibiting his art and proving his own artistic power. In this study a new variant of Hengami’s epic on birds, which was previously published by Şükrü Elçin, has been found. This epic is at the end of the study with edition critique.
Alan : Eğitim Bilimleri; Fen Bilimleri ve Matematik; Filoloji; Güzel Sanatlar; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Ulusal
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|