Abstract:

Örgütlerde karşılaşılan olumsuz durumların çalışanlarca ifşa edilmesi (whistleblowing), söz konusu olumsuz durumların ortaya çıkarılmasını sağlayan ve örgütü potansiyel tehlikeler karşısında uyaran pro-aktif bir örgütsel davranış olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışma, çalışanların örgütlerdeki çeşitli olumsuz durumları ifşa etme eğilimi ile örgütsel iletişim tatmini arasındaki ilişkiyi, içsel ifşa etme (örgütteki olumsuz durum/davranışların örgüt içindeki yetkili kişi ya da mekanizmaya bildirilmesi) ve dışsal ifşa etme (örgütteki olumsuz durum/davranışların örgüt dışındaki yetkili makamlara bildirilmesi) ayrımına odaklanarak araştırmaktadır. Araştırmaya konu olan örneklem Kırklareli ilinde çeşitli örgütlerde çalışan 1.012 kişidir. Analiz sonuçları, örgütsel iletişim tatmini ile içsel ifşa etme eğilimi arasında pozitif, dışsal ifşa etme eğilimi arasında ise negatif yönlü anlamlı bir ilişki ortaya koymuştur. Ayrıca, iletişim tatmini ile olumsuz durumların ifşa edilmemesi arasında da negatif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. İşyerinde karşılaşılan olumsuz durumları ifşa etme durumunda örgütten beklenen olumsuz geri-dönüt algısı ile ifşa etmeme ve dışa ifşa etme eğilimi arasında anlamlı pozitif yönlü bir ilişki saptanmıştır. Benzer olarak; olumlu geri dönüt algısı arttıkça içe ifşa etme eğiliminin arttığı belirlenmiştir. Çalışma bulgularımız etkin örgütsel iletişimin, örgütteki etik dışı/yasa dışı olumsuzlukların düzeltilmesine imkan tanıyan ve örgütün imajının zedelenmesine engel olan içsel ifşa etme davranışına yönelttiğini ortaya koymuştur.

Keywords: