Özet:

Bu çalışmanın amacı lise düzeyinde öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin Türk vatandaşı arkadaşları ve toplumla sosyal anlamda bütünleşme düzeylerini ortaya koyabilecek bir ölçme aracı geliştirmektir. Araştırmada madde yazım sürecinde öncelikle literatür taraması yapılmıştır. Daha sonrasında ise yabancı uyruklu 12 öğrenci ve yabancı uyruklu öğrencilerin bulunduğu okullarda görev yapan 6 okul psikolojik danışmanı ile yüz yüze görüşmeler yapılarak madde havuzu oluşturulmuştur. Literatür taraması ve nitel görüşmeler sonucunda ortaya çıkan maddeler uzman görüşüne başvurulmuştur ve uzmanlardan gelen görüşler sonucunda 68 maddelik uygulama formu oluşturulmuştur. 68 maddeden oluşan ölçme aracının yapısını ortaya koyabilmek için, Ankara ilinde devlet okullarında lise kademesinde öğrenim gören 428 yabancı uyruklu öğrenciden veri toplanarak açımlayıcı faktör analizi ve güvenirlik analizi yapılmıştır. Analizler sonucunda 25 madde ve 7 boyuttan (Ülkeye Uyum, İletişim, Öğretmenlerle İlişkiler, Okula Uyum, Çevreye Uyum, Arkadaş İlişkileri, Kültürel Duyarlılık) oluşan Sosyal Bütünleşme Ölçeği (SOBÖ) oluşturulmuştur. Elde edilen bu ölçeğin doğruluğunu belirlemek için 208 yabancı uyruklu öğrencinin yer aldığı farklı bir gruptan veri toplanarak doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Bu analiz sonunda elde edilen bulgular 25 madde ve 7 boyuttan oluşan yapının doğrulandığını ortaya koymuştur (χ²/sd= 1,801, CFI= ,937, TLI=,925 IFI=,938 GFI=,870 RMSEA= ,062). Bu durumdan hareketle yabancı uyruklu öğrencilerin sosyal bütünleşme düzeyini ortaya koyan geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler: