Bingöl’ün, Halidîlik ile tanışma süreci, Mevlana Halidin, Şeyh Ali Sebti’yi irşad hizmetlerinde bulunmak üzere Palu bölgesine görevlendirmesi ile başlamıştır. Şeyh Ali Sebti, Palu’da medrese ve tekke sistemini kurduktan sonra, Palu’da başlattığı ilim ve irşad faaliyetlerini, Bingöl ve çevresine taşımış, bu vesileyle bölgede ilim ve irşad faaliyetleri yapan bazı ailelerle tanışmıştır. Bu ailelerin bir kısmı o gün için Kadiriye tarikatına mensup olan kimselerdir. Şeyh Ali Sebti, gerek Kadiriye tarikatına mensub olan aileler, gerekse de herhangi bir tarikata mensub olmadan o gün için bölgede klasik şark medrese geleneği üzerinden ilmî tedrisat faaliyeti yürüten Şeyh Abdullah Melekanî, Şeyh Ahmed el-Çanî, Şeyh Süleyman el-Kûrî, Şeyh Ahmed-i Halifanî, Kiğı’lı Şeyh Selim Efendi ile Şeyh Ahmet Çapakçûrî gibi zatların Nakşibendiyye tarikatına geçmelerini sağlamıştır. Bu zatlar da, Şeyh Ali Sebti’ye intisab ederek Bingöl ve çevresinde Halidî-Nakşî tarikat geleneğinin yayılmasında etkili olmuşlardır. Bu amaçla Şeyh Abdullah Efendi, Solhan bölgesinde; Şeyh Ahmed el-Çanî, Bingöl merkez ile Az ve Sancak bölgelerinde; Şeyh Süleyman Efendi, Kur ve Uzunsavat köylerinin bulunduğu bölgede; Şeyh Ahmed-i Halifanî, Karlıova ve Erzurum Bölgesinde; Şeyh Selim Efendi ise Kiğı ve Erzurum bölgesinde ilim ve irşad faaliyetlerinde bulunmak suretiyle Halidîliğin bölgede yayılmasında etkili olmuşlardır.
The introduction process of Khalidiyya in Bingöl started with the assignment of Sheikh Ali Sebti by Mawlana Khalid to Palu region to offer enlightenment and ershad (guidance) services. Sheikh Ali Sebti spread enlightenment and ershad activities around Bingöl after establishing a madrassa (theological school in Islam) and tekke (Islamic monastery) system in Palu. Thus, he met certain families conducting enlightenment and ershad activities. Parts of these families were members of the Qadiriyya tariqa at that period. Sheikh Ali Sebti enabled both the families being the member of Qadiriyya tariqa and Sheikh Abdullah Melekanî, Sheikh Ahmed al-Çanî, Sheikh Sulaiman al-Kûrî, Sheikh Ahmed al-Halifanî, Kiğı’lı Sheikh Selim Effendi and Sheikh Ahmed Çapakçûrî -who used to conduct the education activities without being a member of any tariqa through the classical eastern madrassa tradition, to pass to the Naqshbandiyya tariqa. These persons aligned themselves to Sheikh Ali Sebti and became influential in promulgating the Khalidi-Naqshi tariqa around Bingöl. In this context, Sheikh Abdullah Effendi in Solhan; Sheikh Ahmed al-Çani in the centre of Bingöl and Az and Sancak regions; Sheikh Sulaiman Effendi in the region including Kur and Uzunsavat villages; Sheikh Ahmed al-Halifani in Karlıova and Erzurum regions; Sheikh Selim Effendi in Kiğı and Erzurum regions was influential in promulgating Khalidiyya around the region by performing enlightenment and ershad activities.
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Ulusal
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|