Özet:

Hadisrâvîlerinin güvenilirlik durumlarını incelemesi nedeniylecerh-ta‘dîl hadis ilimleri arasında önemli bir yeresahiptir. Başlangıçta sistematik olmayan cerh-ta‘dîl mertebeler ile birlikte farklı bir boyut kazanmıştır. Cerh-ta‘dîl mertebelerinden ilk kez bahseden ve bunları sistemli olarak veren isim İbn Ebî Hâtim olmuştur. Bu çalışmada önce cerh ve ta‘dîl’in mahiyeti ile cerh ve ta‘dîl hükmüne götüren sebepler ana hatlarıyla açıklanmıştır. Sonra İbn Ebî Hâtim, Zehebî, Irâkî, İbn Hacer ve Sehâvî olmak üzere beş isim üzerinden cerh ve ta‘dîl lafızları ve mertebeleri incelenmiştir. Adı geçen âlimlerin aynı cerh-ta‘dîl lafızlarını farklı mertebelerde kullanması nedeniyle zihinlerde oluşan karışıklığı gidermek amacıyla bu mertebeler mukayeseli olarak bir tablo ile gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler: