İtilaf Devletleri Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı toprağı olan Ortadoğuyu işgal ettikten sonra bölgede kendi çıkarlarını garanti altına alacakları bir yönetim kurmaya karar verdiler. Esasen savaş yıllarında 1916da Sykes-Picot gizli anlaşmasıyla Ortadoğu topraklarının kontrolünü paylaşmışlar ve çokgeçmeden bölgeyi işgal etmişlerdi. Buna göre Irak Filistin İngilterenin hakimiyetine, Suriye, İskenderun Sancağı ve Lübnan Fransız idaresine bırakılacaktı. Nitekim 1918de savaş sonunda kurulan Cemiyet-i Akvama iki yıl sonra San Remoda manda diye tabir edilen hukuki idare sistemini kabul ettirerek oluşturdukları işgale hukuki bir gerekçe bulundu. Buna göre Fransa Beyrutta oluşturulan bir Yüksek Komiser tarafından Suriye ve Lübnanı idare edecekti. Yerelde bölge halkı da yönetime katılacaktı ancak son söz Fransanın olacaktı. Manda idaresi, bölge halkı kendi kendini yönetecek seviyeye ulaşana kadar devam edecekti. Bunun için ilk etapta 15 yıllık bir süre öngörülmekteydi. Netice itibariyle, Fransa mandater devlet sıfatıyla Cemiyet-i Akvama karşı sorumlu olarak 1921den itibaren Suriye, İskenderun Sancağı ve Lübnanı yönetmeye başlamıştır. 1936 yılında bağımsızlık görüşmeleri netice vermemiş ve Türkiyenin müdahalesiyle 1938de Hatay Devletinin kurulmasıyla manda idaresinden ilk kopuş başlamıştır. Manda idaresi 1946 yılında Suriye ve Lübnana bağımsızlık verildiği döneme kadar devam etmiştir.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|