Abstract:

Bu araştırmanın materyalini, Sultans uyu Tarım İşletmesinde 1980-1987 yıllarında yetiştirilen ve yaşları 4-19 arasında değişen 1:17 safkan Arap kısrak oluşturmuştur. Bu kısraklara ait 398 gebelik periyodu incelenmiştir. Tohumlamalar mart, nisan ve mayıs aylarında yapılmış ve doğum yapan 249 kısrak doğumu takibeden 8-12. günlerde tohumlanmıştır. Kısrakların kızgınlıkları aygır muayenesi, ve klinik muayenelerle tespit edilmiştir. Kızgınlığın 2., 4. ve 6. günlerinde tohumlanan kısraklardan 60 gün içerisinde tekrar kızgınlık göstermeyenler gebe kabul edilmiş, kızgınlık gösterenler 2. ve 3. kızgınlıklarında tekrar tohumlanmıştır. Postpartum ilk kızgınlıkta tohumlanan 249 kısraktan % 59.04 oranında gebelik elde edilmiştir. Bu kısrakların üç östrus sonundaki toplam gebelik oranı % 75.90, gebe kalmayanlarının oranı % (24.10, ölü doğum veya abortus oranı % ',2.41 ve yavru verimi oranı da % 73.49 olmuştur. Diğer normal kızgınlıklarda tohumlanan 204 ve ilk defa 4 yaşında tohumlanan 60 kısrakta, sırasıyla, birinci östrus sonunda gebelik oranı % 60.78 ve % 66.00, üç östrus sonunda ise toplam geibelik oranı % 79.90 ve % 76.67, ölü doğum veya abortus oranı % 3.43 ve % 1.67, gebe kalmayanların oranı % 20.10 ve % 23.33 ve yavru verimi oranı da % 76.47 ve % 75.00 olarak bulunmuştur. Bütün kısrakların birinci östrus sonunda toplam geibelik oranı % 60.43 (310), üç östrus sonunda toplam gebelik oranı % 77.58 (398), ölü doğum veya abortus oranı % <2.73 (14), gebe kalmayanlarının oranı %, 22.42 (115) ve yavru verimi oranı da % 74.85 (384) olarak tesbit edilmiştir. Kısrağın tohumlandığı son gün ile doğurduğu gün geibelik süresine dahil edilmiştir. Tüm kısrakların gebelik süresi 3U4-37'2 gün arasında ortalama 336.45 ± 0.45 gün olarak belirlenmiştir. Postpartum ilk kızgınlıkta tohumlanan 145, diğer normal kızgınlıklarda tohumlanan 194 ve ilk defa 4 yaşında tohumlanan 45 kısrak normal doğum yapmış, bunların gebelik süreleri sırasıyla, 337.95 ± 0.72, 335,39 ± 0.64 ve 336,16 ± 1.16 gün olarak hesaplanmıştır. Ortalama gebelik süreleri arasındaki farklar P < 0.05 güven eşiğinde önemli bulunmuştur.

Keywords: